Focus op duurzame transities
Onze planeet staat onder druk. We staan voor complexe uitdagingen rondom milieu, gezondheid en klimaatverandering. Ecologische, sociale en economische belangen moeten met elkaar in balans gebracht worden. De Universiteit Utrecht heeft veel kennis in huis over de gezondheid van planten, dieren, (jonge) mensen, ecosystemen en de planeet, over culturen en hoe deze onze omgang met de natuur beïnvloeden en bepalen, en over hoe instituties kunnen bijdragen aan noodzakelijke veranderingen of transities. De Universiteit Utrecht ziet de klimaatcrisis als een urgent probleem en neemt hier vanuit haar maatschappelijk opdracht verantwoordelijkheid in.
Duurzaamheidsonderzoek
We kiezen voor een integrale aanpak en houden het langetermijnperspectief in het oog. Zowel in de faculteiten als in de strategische thema’s wordt vanuit disciplinaire, multi- en interdisciplinaire benaderingen onderzoek gedaan en kennis ontwikkeld om bij te dragen aan duurzame transities. Zo denken onderzoekers na over de toekomst van de landbouw, om een voedselsysteem te creëren dat beter bestand is tegen milieu- en klimaatverandering. Sommige onderzoekers zoeken de oplossing in technische ontwikkelingen, anderen richten zich op het herstellen van de ecologische balans en weer anderen kijken naar bestuurlijke uitdagingen. We werken hierbij samen met vele maatschappelijke partners, lokaal, nationaal en wereldwijd, en met kennisinstellingen zoals de Hogeschool Utrecht en de EWUU-alliantie. Ook stimuleren we bewustwording in de breedste zin van het woord, niet alleen bij onze eigen studenten en medewerkers, maar ook daarbuiten, bij het brede publiek.
Duurzaamheid in het onderwijs
Duurzaamheid doet meer en meer haar intrede in het onderwijs en sluit daarmee aan bij het onderwijsmodel waarin maatschappelijke betrokkenheid nadrukkelijk is opgenomen. De universiteit leidt een nieuwe generatie op: toekomstige leiders en aanjagers van de duurzame transities die kunnen bijdragen aan een gezonde, leefbare planeet voor toekomstige generaties. We bieden meerdere majors, minors en keuzevakken aan over duurzaamheid en diverse opleidingen hebben het thema planetary health structureel ingebed in het cursusaanbod. Het streven is dat iedere student tijdens diens studietijd in aanraking komt met het thema duurzaamheid.
Living labs
De campussen fungeren als een living lab, een proeftuin voor duurzame ontwikkeling waarin we onderzoek, onderwijs en bedrijfsvoering samenbrengen. We mobiliseren onderzoekers, studenten, beheerders en maatschappelijke partners om samen te experimenteren en in co-creatie oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken te ontwikkelen. Studenten bieden we zo leerervaringen gericht op het oplossen van reële problemen. De kennis en ervaring die ze hierbij opdoen nemen ze mee als ze na hun afstuderen maatschappelijk actief worden.
We mobiliseren onderzoekers, studenten, beheerders en maatschappelijke partners om samen te experimenteren en in co-creatie oplossingen voor duurzaamheids-vraagstukken te ontwikkelen.
Groene campus
Onder het mom van practice what you teach verankeren we het duurzaamheidsdenken ook in onze eigen bedrijfsvoering. Zo speelt duurzaamheid een belangrijke rol bij het beheer van onze campussen en gebouwen. We beheren en onderhouden tientallen gebouwen op drie campussen en zijn mede grondeigenaar van het Utrecht Science Park waar dagelijks meer dan 30.000 mensen wonen, werken en studeren. We werken aan een groene, klimaatbestendige campus door verduurzaming van onze gebouwen en energievoorziening, het vergroenen van onze terreinen, het herstellen en versterken van de lokale biodiversiteit, het verminderen van afval en het verbeteren van dierenwelzijn. We investeren daarmee in een groene campus voor studenten, universiteitspersoneel en anderen.
Klimaatneutrale bedrijfsvoering
We realiseren op de kortst mogelijke termijn een klimaatneutrale, circulaire bedrijfsvoering (CO2-neutraal, aardgasvrij en zero waste). Dat kunnen we niet alleen en het tempo kunnen we niet helemaal zelf bepalen. We verduurzamen onze gebouwen, wekken zelf duurzame energie op en verminderen onze uitstoot door energiebesparing.
Voor onze laboratoria streven we LEAF-certificering na. Via dit internationale programma worden laboratoria beoordeeld op duurzaamheid, onder andere aan de hand van energie-efficiëntie, afvalvermindering en hergebruik van grondstoffen. Een specifiek aandachtspunt is het energieverbruik voor grootschalige (onderzoeks)dataopslag en AI. De milieu-impact en de kosten daarvan zijn hoog. We helpen onderzoekers met datamanagement met als doel: niet meer data in opslag hebben dan nodig.
We stimuleren gebruik van fiets, ov en ‘groene mobiliteit’. Ons beleid voor lange afstandsreizen helpt medewerkers bovendien om scherpe afwegingen te maken en voor de meest duurzame optie te kiezen. We kopen lokaal en maatschappelijk verantwoord in en gaan verspilling van voedsel, water en grondstoffen tegen. Afval verbranden of storten we zo min mogelijk en we hergebruiken het waar mogelijk. In bouwprojecten zijn we zuinig met materialen, bijvoorbeeld door hergebruik van materialen en bouwafval.
Monitor
We willen onze voortgang kunnen monitoren. De Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) biedt daarvoor goede handvatten. Er is geen verantwoordingsplicht voor de universiteit, maar als monitoringsinstrument is het behulpzaam. De CSRD-richtlijnen nemen we daarom als basis voor onze duurzaamheidsstrategie. De komende periode zetten we vooral in op het ecologische domein.
Strategische ambities
- We investeren in een groene campus door verduurzaming van gebouwen, vergroening van terreinen en versterking van de lokale biodiversiteit.
- We zetten in op een CO2-neutrale en zero waste universiteit in 2030 en streven naar een aardgasvrije universiteit in 2035.