Agressiehantering bij medische patiënten

Frans Grosfeld leert, met de inzet van de applicatie DialogueTrainer, studenten in Virtual Reality omgaan met het agressieve gedrag van een virtuele patiënt.

Wat was de aanleiding om VR in te zetten in deze les?

Ik werd tijdens de ontwikkeling van een agressietraining door het CAT benaderd met de vraag of ik het scenario, dat ik daarvoor wilde gebruiken, wilde verrijken door toepassing van VR. Aangezien het opgaan in de ervaring juist bij het omgaan met agressie zo belangrijk is, was ik geïnteresseerd.

Hoe heb je de VR-les vormgegeven (opbouw en werkvormen)?

Studenten kregen een VR headset op en hen werd een scenario van de serious game DialogueTrainer getoond in een virtuele omgeving van een medische onderzoekskamer. In deze kamer verschijnt een levensgrote virtuele patiënt, die luid spreekt en armgebaren maakt en voor de uitgang van de kamer staat. De docent bespreekt in de groep na afloop hoe en in welke mate studenten een emotionele reactie op de bedreiging vertonen. 

In het tweede deel van het scenario krijgen de studenten de opdracht om aan de hand van in het spel aangeboden teksten te de-escaleren. De docent bespreekt met de groep na hoe dit bereikt kon worden.

Hoe reageerden studenten op het gebruik van VR?

De deelnemende geneeskundestudenten reageerden positief op deze lesmethode, omdat het hen de mogelijkheid bood om op te gaan in de situatie zonder afgeleid te worden door de lesomgeving. Te voren bedachte details in de virtuele ruimte bleken hun gewenste uitwerking te hebben, zoals het ontbreken van een vluchtroute.

Wat vond je zelf opvallend tijdens de les?

Dat de geringe mate van spanning de studenten leek te helpen om op doordachte wijze te reageren. De tekstopties bleken behulpzaam in het kiezen van het ‘juiste’ antwoord op de situatie.

Welke uitdagingen of knelpunten kwam je tegen?

We staan voor de uitdaging om de virtuele patiënt nog levensechter te maken. Kleine dingen, zoals het gekozen stemgeluid en het gebruik van tekstopties, maken hem minder bedreigend. Het opbreken van het scenario in twee delen haalt de student uit de immersieve ervaring. Al deze belemmeringen moeten ondervangen worden.

Wat zou je een collega-docent aanraden die VR wil inzetten?

Om een gevoel van bedreiging te ervaren in een VR scenario blijkt de speler hoge eisen te stellen aan het waarheidsgetrouwe karakter van de virtuele personage en de ruimte. Dus hier moet echt aandacht aan besteed worden. De toepassing van VR vereist technische ondersteuning en is in organisatorische zin bewerkelijk. Maak de opzet van je les en het scenario daarom niet onnodig ingewikkeld!

Welke meerwaarde bood VR ten opzichte van een ‘gewone’ les?

De individuele ervaring blijkt belangrijk. De studenten zitten tijdens VR in hun eigen cocon, worden niet gestoord door de aanwezigheid van andere studenten. Omgeven door een contextrijke omgeving verhoogt dit de betrokkenheid bij de situatie, iets wat in een gewone les moeilijk bereikt kan worden.