ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

In een samenleving die steeds verder individualiseert, wordt de rol van middelbare scholen als gemeenschappen steeds belangrijker. Scholen zijn meer dan alleen plekken waar leerlingen onderwijs volgen. Zij vormen ook leeromgevingen waarin jongeren zich sociaal ontwikkelen, leren samenwerken en duurzame relaties opbouwen die hun welzijn en motivatie bevorderen. Een sterke sociale inbedding is hiervoor cruciaal. Dat vraagt om een ondersteunende schoolcultuur dat  gebaseerd is op de betrokkenheid en afstemming tussen alle relevante pedagogische partners zoals leraren, schoolleiders, ouders en actoren uit de gemeenschap.

Gemeenschappen in middelbare scholen worden onderzocht door te kijken naar de variatie in gedeelde praktijken, de diversiteit aan gezamenlijke doelen en de soorten gemeenschappelijke middelen, waarvan zowel leerlingen als professionals gebruik van maken en gezamenlijk vormgeven. Uit eerder onderzoek blijkt echter dat het sociale weefsel binnen en rondom scholen onder druk staat. Wanneer deze verbindingen verzwakken, vermindert dat de beschermende werking van de gemeenschap in een schoolomgeving. Dit brengt verhoogde risico’s met zich mee voor het welzijn van leerlingen, hun onderwijsprestaties en de sociale samenhang—vooral bij leerlingen uit achtergestelde buurten.

Dit kwalitatieve onderzoeksproject beschouwt scholen als sociale knooppunten binnen bredere pedagogische netwerken, en onderzoekt hoe gemeenschapsvorming concreet gestalte krijgt binnen middelbare scholen. Daarbij wordt in kaart gebracht hoe deze processen worden ervaren door zowel leerlingen als pedagogische actoren. De focus ligt op de dagelijkse interacties en samenwerking tussen jongeren en de volwassenen om hen heen.

Centraal in dit project staat de vraag: hoe krijgen schoolgemeenschappen vorm, en hoe worden zij ervaren door leerlingen en de betrokken professionals?

Samenwerking

Het onderzoek vindt plaats in nauwe samenwerking met scholen en biedt handvatten voor schoolleiders die willen investeren in een sociale relaties ter ondersteuning van leerlingen. Door inzicht te geven in de processen achter gemeenschapsvorming, levert het project bruikbare kennis op over hoe pedagogische actoren een verbindende rol kunnen vervullen—niet alleen ten aanzien van leerresultaten, maar ook op het gebied van sociaal en emotioneel welzijn.

Financiering

De uitvoering van dit project wordt mogelijk gemaakt door financiering vanuit de FBSS Startersbeurs, toegekend aan Dr. Semiha Bekir en Dr. Pomme van de Weerd, met prof. Maria de Haan als promotor.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jiao Harmsen.