ľ�ϸ���Ӱ��

Oorlog, pandemieën, terrorisme en klimaatverandering; de wereld verkeert in crisis. Wie kun je dan beter bellen dan Beatrice de Graaf? Dé autoriteit op het gebied van veiligheid, crises en terrorisme ontving samen met onderzoekers van verschillende universiteiten een Zwaartekrachtsubsidie voor het project Adapt! Vanuit diverse disciplines onderzoekt het team hoe samenlevingen zich beter kunnen voorbereiden op crises.

Kun je ons geruststellen dat het goed komt met de wereld?

Nee, want vaak komt het niet goed. Ik ga ook niet het gevaar van Poetin of Trump relativeren. Geen geruststelling, maar duidelijkheid. En raar genoeg, stelt een duidelijke diagnose mensen soms juist gerust.

Wat is een crisis?

Een disruptief moment dat ophef veroorzaakt en waarbij bestuurders onzeker zijn over wat ze moeten doen. Er zijn flitscrises en creeping crises. In het eerste geval gebeurt er opeens iets ergs, zoals een aanslag, oorlog of lockdown. En in het tweede geval gaat het om iets sluimerends, zoals de klimaatcrisis. Omdat die niet zo acuut komt, is die veel moeilijker te voelen en gaan mensen gewoon nog vliegen.

Zijn er tegenwoordig vaker crises?

Ten onrechte wordt vaak gezegd dat iets een crisis is wanneer het als zodanig wordt ervaren. Mensen hebben dan ook het idee dat er nu meer crises zijn. Maar als je vraagt of ze dan liever vroeger hadden geleefd, zegt iedereen ‘nee, alsjeblieft niet’. Dus ze realiseren zich dat het vroeger erger was. Denk aan tijden dat we nog geen vaccins of antibiotica hadden. We hebben een hoog welvaartsniveau, dus er is veel te verliezen.

Welke crisis vrees jij het meest?

De klimaatcrisis. Dat is een crisis die z’n weerga niet kent. Het aantal vluchten en het consumptiegedrag veranderen nauwelijks. Oorlog is ook slecht voor het klimaat: veel CO2-uitstoot, miljarden die naar defensie gaan en niet naar vergroening. Ik ga het niet mooier maken. Daar maak ik me echt zorgen over. En ik denk dat we hierin als wetenschappers een enorme verplichting hebben.

Hoe zorg je dat je overeind blijft in een crisis?

Ik ben wel een hoopvol persoon. Er zijn gelukkig veel bronnen van betekenis, hoop- en zingeving. Die zouden we bewuster kunnen aanboren. Net zoals je spieren kunt trainen, kun je hoop ook oefenen. Zoek elkaar op in tijden van crisis, train jezelf, je kinderen en je studenten in het oefenen van democratisch geduld, verdraagzaamheid en dialoog. En zet je eens in voor je buurt of straat. Dat helpt echt.