Esther Stouthamer
Hoe werkt een delta en hoe kunnen we het beheer optimaliseren?
is nauw betrokken bij het Utrechtse onderzoeksthema Water, Climate and Future Deltas. “Een delta is het gebied vanaf waar de rivier uit een hoger gelegen gebied komt, tot aan waar het open water instroomt. En de mens heeft op veel van die delta’s een flinke stempel gedrukt. We hebben steden gebouwd, rivieren verlegd en vastgelegd, het landgebruik veranderd en water, olie en gas onttrokken aan de ondergrond. Daardoor wordt de natuurlijke bodemdaling enorm versneld, en dat kan grote gevolgen hebben voor de mensen die er wonen. We onderzoeken niet alleen de bodem, maar we kijken ook naar hoe de mens invloed heeft op bodemdaling, en naar gevolgen van bodemdaling op de samenleving.”
20 centimeter per jaar
Bodemdaling is wereldwijd een groot probleem. De bodem onder Jakarta, Indonesië, daalt lokaal met wel 20 centimeter per jaar. De gebouwen, infrastructuren en miljoenen inwoners zijn daar natuurlijk helemaal niet tegen bestand. Stouthamer: “Er is in gebieden met bodemdaling sprake van een toenemend overstromingsgevaar, niet goed werkende riolering en soms zelfs exploderende gasleidingen.”
Wie is er verantwoordelijk voor de schade?
“Ook in Nederland daalt de bodem”, vervolgt Stouthamer. “We merken dat er verwarring is over wie er verantwoordelijk is voor de schade. Is dat de overheid? De gemeente? De burgers zelf? Om die verwarring te voorkomen moeten we goed begrijpen wat de bodemdaling veroorzaakt én verbeteringen aanbrengen in het management. We werken daarom samen met hoogleraar waterwetgeving Marleen van Rijswick van de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie. Ook werken we samen met bioloog George Kowalchuk van de faculteit Bètawetenschappen om biologische processen die bijdragen aan bodemdaling en bijbehorende veranderingen in ecosystemen mee te nemen. En natuurlijk werken we binnen de faculteit Geowetenschappen samen met onder andere sociaal geografen en milieuwetenschappers."