Veterinaire genetica

Gezond gefokt

Het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde werkt aan de duurzame verbetering van de gezondheid en het welzijn van honden en katten door onderzoek naar erfelijke aandoeningen.  Erfelijke aandoeningen kunnen grote impact hebben op dier en eigenaar. En kennis die wordt opgedaan in genetisch onderzoek bij dieren kan ook relevant zijn voor mensen met vergelijkbare erfelijke ziekten.  Bij het Expertisecentrum Genetica doen we onderzoek naar de prevalentie, oorzaken en preventie van erfelijke aandoeningen bij hond en kat. Waar mogelijk worden de bevindingen ook gebruikt in humaan onderzoek.

Met geavanceerd DNA-onderzoek lokaliseren we ziekte-veroorzakende DNA  mutaties, waardoor vroege diagnostiek mogelijk wordt die verantwoorde fokstrategieën ondersteunt. Door onze expertise in klinische genetica, populatiegenetica en moleculaire genetica te combineren, leveren wij  essentiële kennis voor een duurzame fokstrategie.

Honden en katten lijden vaak aan erfelijke ziekten die vergelijkbaar zijn met ziekten die voorkomen bij mensen. Door gebruik te maken van Genome-Wide Association Studies (GWAS), sequencing-technieken en functioneel onderzoek genetica krijgen we inzicht in de moleculaire mechanismen achter erfelijke aandoeningen bij honden en katten – inzichten die vertaald kunnen worden naar de humane geneeskunde.

Van therapie naar preventie

Erfelijke aandoeningen, waaronder erfelijke ziekten, schadelijke uiterlijke kenmerken en probleemgedrag, behoren tot de belangrijkste oorzaken van gezondheids- en welzijnsproblemen bij huisdieren. Ons onderzoek richten zich op epidemiologische gegevens over de prevalentie van deze aandoeningen in verschillende raspopulaties. Hiervoor hebben we PetScan ontwikkeld: een diagnose-registratiesysteem dat wordt toegepast in dierenartsenpraktijken. De gegevens uit PetScan gebruiken we om populaties te monitoren en gerichte interventies te begeleiden.

Erfelijke aandoeningen kunnen in veel gevallen voorkomen worden door een verantwoord fokbeleid

Om fokkers te ondersteunen bij het behouden van gezonde populaties, nu en in de toekomst, voeren we populatieanalyses uit op zowel klinisch als genetisch niveau. Daarnaast ontwikkelden we het fokplatform Fit2Breed, waarmee we populatiedynamiek en genetische diversiteit in kaart brengen. Door het ontwikkelen van gezondheidscriteria ondersteunen we  dierenartsen bij het adviseren van fokkers in de selectie van geschikte ouderdieren – met als doel gezondere generaties huisdieren in de nabije toekomst.

Pathogene DNA-mutaties opsporen

De prevalentie van erfelijke ziekten in honden- en kattenpopulaties kan zeer hoog zijn als gevolg van verkeerde selectie en inteelt. Veel genetische aandoeningen die we zien bij honden en katten komen ook bij mensen voor. Ons onderzoek richt zich op het identificeren van DNA-mutaties die verantwoordelijk zijn voor erfelijke aandoeningen. Zo verkrijgen we  inzicht in de moleculaire mechanismen voor het ontstaan van erfelijke ziekten bij zowel gezelschapsdieren als mensen. Door DNA-testen te ontwikkelen die fokkers kunnen gebruiken bij selectie van fokdieren, draagt ons onderzoek bij aan het effectief bestrijden van erfelijke ziekten in gezelschapsdierenpopulaties.

Genetisch onderzoek bij honden en katten helpt ziektemechanismen te begrijpen in zowel gezelschapsdieren als de mens.

Genetisch onderzoek bij huisdieren helpt ziektemechanismen te begrijpen en levert vergelijkbare inzichten in humane aandoeningen

Huidige onderzoeken

Momenteel doen wij onderzoek naar de volgende ziektes:

Cardiovasculaire aandoeningen

  • Gedilateerde cardiomyopathie (dobermann, cockerspaniël)
  • Hypertrofische cardiomyopathie (kat)
  • Pulmonaalstenose (Franse bulldog)
  • Persisterende ductus arteriosus (Friese stabij, schapendoes)
  • Tricuspidalisklepdysplasie (Labrador retriever)
  • Myxomateuze mitralisklepdegeneratie (Cavalier King Charles-spaniël)

Neurologische en spieraandoeningen

  • Epilepsie (bordercollie, Labrador retriever, cane corso en andere hondenrassen)
  • Paroxysmale dyskinesie (Labrador retriever en andere hondenrassen)
  • Chiari malformatie en syringomyelie (dwergkeeshond, Cavalier King Charles-spaniël en andere hondenrassen)
  • Polymyositis (Nederlandse kooikerhondje)
  • Myopathie (schapendoes)

Leveraandoeningen

  • Hepatitis en kopertoxicose (Labrador retriever, dobermann en andere hondenrassen)
  • Levershunt (cairnterriër en andere hondenrassen)

Gastro-intestinale aandoeningen

  • Slokdarm-motiliteitstoornissen (witte herder, Ierse setter, Weimarse staande hond en andere hondenrassen)
  • Overbeet (Siberische husky)  

Tumoren

  • Hemangiosarcoom (golden retriever)
  • Maagcarcinoom (Belgische herder)
  • Wekedelensarcoom (Labrador retriever en golden retriever)

Urologische aandoeningen

  • Ectopische ureteren (Labrador retriever, golden retriever, en andere hondenrassen)

Uitgebreidere informatie over het onderzoek van het expertisecentrum is te vinden op de website.

Meer informatie over het onderzoek

Contact

Wil je contact opnemen met ons team? Klik dan op onderstaande knop of stuur een mail naar gezondgefokt@uu.nl.

Email ons team

Ons team