Living lab: Monitoring biodiversity

Voor de jaren zestig waren dassen, ringslangen en kieviten volop aanwezig in het agrarische landschap dat nu het Utrecht Science Park is. Toen er wegen werden aangelegd en gebouwen het gebied gingen domineren, trokken deze populaties zich geleidelijk terug. Nu nodigt een toegewijd team van de Universiteit Utrecht deze soorten weer uit om terug te keren. Door middel van een aantal structurele verbeteringen wil de universiteit de biodiversiteit richting 2035 herstellen. 

Om te beoordelen of deze verbeteringen effectief zijn in het bereiken van ons doel – en om gaandeweg aanpassingen mogelijk te maken – is het monitoren van de biodiversiteit in het Utrecht Science Park (USP) essentieel. In dit living lab worden alle USP-gebruikers (UU- en HU-medewerkers, studenten, bewoners, bezoekers en patiënten) uitgenodigd om actief bij te dragen aan de langetermijnmonitoring van de biodiversiteit op de campus. We willen hiermee mensen betrekken bij de biodiversiteitsdoelen van de universiteit en het bewustzijn over biodiversiteit vergroten.

De ObsIdentify app in actie

Monitoring en betrokkenheid 

Een van de belangrijkste instrumenten voor het monitoren van biodiversiteit en het stimuleren van betrokkenheid is de jaarlijkse bioblitz. Een bioblitz is een vorm van citizen science waarbij deelnemers op een actieve en toegankelijke manier kennismaken met biodiversiteit. Tijdens een korte, intensieve periode verzamelen ze samen gegevens over planten, dieren en schimmels. Zo dragen ze als burgerwetenschappers bij aan biodiversiteitsonderzoek én vergroten ze hun eigen bewustzijn over de natuur. 

In het USP werden in het voorjaar van 2024 en 2025 bioblitzes georganiseerd. Om de biodiversiteit te monitoren, gebruikten de deelnemers een openbare app (ObsIdentify) om de soorten te identificeren die ze in het USP hadden gezien. Alle waarnemingen werden beschikbaar gesteld via een openbaar platform (waarneming.nl).  

Momenteel zijn twee promovendi bij dit project betrokken.  

  • Petros Constantinides analyseert de gegevens van de bioblitzes in 2024 en 2025 om inzicht te krijgen in de effectiviteit van bioblitzes voor het verbeteren van de monitoring van de biodiversiteit. 
  • Beatrice Guardini richt zich op het begrijpen van de betrokkenheid van studenten bij biodiversiteitsactiviteiten, waaronder de bioblitz. Belangrijke aandachtspunten in haar werk zijn de mogelijkheden voor studenten om betrokken te raken bij de bioblitz en hoe studenten leren door hun betrokkenheid bij bioblitz-evenementen.  

Dit living lab is een samenwerking tussen de Faculteit Geowetenschappen, Campus & Facilities, Hogeschool Utrecht, Green Office UU, Green Office HU en waarneming.nl.

Meer informatie?

Neem contact op met het Centre for Living Labs via clu@uu.nl. Wil je een bijdrage leveren? Neem contact op met Dorinne Raaimakers.