ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

De doelen van publieke betrokkenheid:

• mensen meer vertrouwd maken met wetenschap, zodat ze zich een beter beeld kunnen vormen van de waarde ervan voor zichzelf en beter geïnformeerd beslissing kunnen nemen,
• onderzoek(ers) verrijken met niet-academische perspectieven,
• publiek en belanghebbenden (stakeholders) betrekken bij (onderzoek dat gericht is op) het oplossen van maatschappelijke vragen zodat de kans groter wordt dat die oplossingen aansluiten bij maatschappelijke prioriteiten, behoeften en wensen

Public engagement is één van de manieren om maatschappelijke impact te bereiken. Wetenschap en samenleving zijn altijd met elkaar verbonden. Om impact te kunnen hebben moet de universiteit ervoor zorgen dat die relatie zo open en democratisch mogelijk is. Daarvoor is nodig dat wetenschappers en andere leden van de samenleving elkaar beter leren vinden, kennen en begrijpen. Daar draagt publieke betrokkenheid aan bij.

Patiëntenparticipatie betekent onderzoek doen met of door, in plaats van over of voor patiënten, potentiële patiënten, (mantel)zorgers, mensen die gebruik maken van gezondheidszorg, of mensen die hen vertegenwoordigen. Public engagement omvat de verschillende manieren waarop proces en resultaten van wetenschappelijk onderzoek en onderwijs gedeeld kan worden met een publiek, in een wederzijds proces. Het stimuleert onderzoekers om te luisteren naar en interactie aan te gaan met een breed publiek. Waar patiëntenparticipatie meestal draait om een specifiek onderzoeksproject, kan betrokkenheid ook betekenen dat onderzoekers contact leggen met een publiek om te praten over het wetenschappelijk proces zelf of over onderzoeksideeën, of om mensen te betrekken om zelf bij te dragen aan een onderzoeksproject.

Citizen Science, of ook wel burgerwetenschap, betrekt burgers niet alleen bij wetenschap maar geeft ze ook een actieve rol. Citizen Science is wetenschappelijk onderzoek waarbij de onderzoekers een beroep doen op burgers om een actieve bijdrage te leveren, bijvoorbeeld data te verzamelen, manuscripten te transcriberen of dialecten in kaart te brengen. Mensen op deze manier actief betrekken bij onderzoek draagt bij aan wederzijds begrip en vertrouwen, zie bijvoorbeeld dit artikel van de KU Leuven: .

Wil je ook burgerwetenschappers bij je onderzoek betrekken? Lees onze tips van ervaringsdeskundigen.

Iedereen behoort tot ‘het algemene publiek’. Een ‘breed publiek’ bestaat uit talloze individuen met elk hun eigen perspectief en levenservaring, die eigenlijk niet te generaliseren zijn tot één publiek. Daarom praten we liever over ‘publieken’ dan over ‘een algemeen publiek’ of ‘een breed publiek’ (zie bijvoorbeeld ). Public engagement betrekt de mensen wiens leven beïnvloed kan worden door wetenschappelijk onderzoek, mensen die er geïnspireerd door kunnen worden, die de resultaten ervan kunnen gebruiken of die er op een andere manier belang bij hebben. Het Centrum voor Wetenschap en Cultuur richt zich hoofdzakelijk op individuen in een niet-professionele rol. Het Open Science Programma vult dat aan met een focus op maatschappelijke partners/stakeholders.

Open Science betekent: wetenschappelijke resultaten en data delen en bruikbaar maken, en ook samen met mensen buiten de academische gemeenschap bepalen waar onderzoek over moet gaan. Dat is essentieel om de relatie tussen wetenschap en samenleving open en democratisch te houden. Daarvoor is nodig dat wetenschappers en andere leden van de samenleving elkaar beter leren vinden, kennen en begrijpen. Daar draagt public engagement aan bij.

De Public Engagement Fellows van het Open Science Programma vormen een netwerk van UU-medewerkers (zowel wetenschappelijk als niet-wetenschappelijk) die zich gezamenlijk inzetten voor het zichtbaar maken en versterken van public engagement als academische taak en als onderdeel van Open Science. Zij bevorderen de uitwisseling van kennis en ervaring met publieke betrokkenheid over de grenzen van disciplines en faculteiten. Een aantal Public Engagement Fellows is lid van het Facultaire Open Science Team van de faculteit waaraan zij verbonden zijn.

Om ervoor te zorgen dat je je tijd, energie en middelen effectief inzet, is het aan te raden van te voren goed na te denken over wat je wil bereiken, bij wie, waarom, en hoe. Een hulpmiddel daarbij zijn deze gesprekskaarten.  Met deze kaartjes kun je een gesprek over je plannen structureren zodat er aan het eind een concreter idee is voor een publieksactiviteit die past bij het onderwerp, het publiek én je eigen talenten. Je kunt ook contact opnemen met één van de Public Engagement fellows, inspiratie opdoen bij (activiteiten van en met) collega’s, en je eigen talenten ontwikkelen.

Public engagement is geslaagd wanneer zowel wetenschapper als deelnemers er baat bij hebben. Een voorwaarde daarvoor is dat de wetenschapper van tevoren helder heeft wat hij of zij wil bereiken, bij welke mensen, en waarom. Vervolgens is het belangrijk om te toetsen of die doelen behaald zijn met de publieksactiviteit. Hoe je dat doet? Neem eens een kijkje bij de tips en instrumenten onder Zelf Aan de Slag.

Impact op de lange termijn is lastig te meten, maar je kunt wel kijken of je publieksactiviteit iets teweeg brengt bij je bezoekers. Madelijn Strick, onderzoeker bij Sociale, Gezondheids- en Organisatiepsychologie, legt dat heel mooi uit in dit filmpje, waarin ze verslag doet van onze eerste poging tot impactmeting op het Betweter Festival. Zo’n impactmeting kan ook al heel eenvoudig door voor en na de publieksactiviteit een paar vragen te stellen aan je publiek. Zie ook onze informatie over impact meten. Of maak gebruik van de instrumenten van het .

Zie de fondsenpagina.

Struin bijvoorbeeld eens door de verhalen van collega's onderaan onze evenementpagina's en in het magazine In Beeld. 

Jazeker, als je zelf ergens nieuwsgierig naar bent zijn er vast andere mensen die dat ook zijn. Je kunt het ook hebben over hoe (jouw) wetenschappelijk onderzoek werkt, en met je enthousiasme over je onderzoek kun je anderen ook aansteken. Zie bijvoorbeeld: , , , de Medieval Meme Generator van de KB.

Alle faculteiten hebben een communicatieafdeling en daarnaast hebben faculteiten vaak outreach officers, impact officers of andere medewerkers die kunnen helpen. Iedere faculteit heeft ook een Research Support Office dat kan helpen met vragen over fondsenwerving. Bij het zit veel kennis over culturele fondsen. Het Centrum voor Wetenschap en Cultuur heeft veel kennis en ervaring in het organiseren van projecten en programma's met specifieke doelgroepen, en deelt die kennis en ervaring graag met adviezen, trainingen en hulpmiddelen, te vinden op de pagina Publiek en Wetenschap.

Het Centrum voor Wetenschap en Cultuur maakt programmering rond wetenschap gericht op specifieke doelgroepen, biedt podia, coaching, training en ondersteuning bij publieksactiviteiten. De focus van de activiteiten ligt grotendeels op individuele burgers in een niet-professionele rol, maar ook op basischolen en docenten.