Gendersegregatie op de arbeidsmarkt begint al bij vacatureteksten
De Nederlandse arbeidsmarkt kent een sterke segregatie van mannen en vrouwen in sectoren. Waar in de ICT- en technieksector vooral mannen werken, zijn in sectoren als verpleegkunde en het primair onderwijs vrouwen in de meerderheid. Een betere mix van mannen en vrouwen in deze sectoren is wenselijk met het oog op de grote arbeidsmarktkrapte en de voordelen van genderdiversiteit voor het optimaal functioneren van organisaties. In een van Esmée Schregardus, Ruth van Veelen, Melissa Vink en mijzelf in het Tijdschrift voor HRM onderzochten we of gendersegregatie in ‘mannenbanen’ en ‘vrouwenbanen’ al zichtbaar is in de eerste fase van werving en selectie: de vacatureteksten.
Een vacaturetekst is meestal het eerste dat potentiële werknemers zien van een organisatie en is daarmee een belangrijke eerste kans voor organisaties om zichzelf aantrekkelijk te maken voor een brede groep werknemers. We onderzochten welke werknormen in vacatureteksten worden gecommuniceerd. Denk bijvoorbeeld aan de aangeboden werkuren en werktijden, de mogelijkheid om vanuit huis te werken en werkuren zelf in te delen te werken, de eis om flexibel beschikbaar te zijn en secundaire arbeidsvoorwaarden zoals ontwikkelmogelijkheden en financiële voordelen. Dit zijn allemaal voorwaarden die impliciet communiceren wat voor type werknemer er in de vacature gezocht wordt (zoals een kostwinner, parttimer, man, vrouw).
We vonden dat werknormen in vacatureteksten sterk verschillen tussen masculiene sectoren (ICT en techniek) en feminiene sectoren (verpleegkunde en primair onderwijs). Zo waren er grote verschillen in aangeboden werkuren: Waar opties om parttime te werken niet werden genoemd in de ICT- en technieksector, werden in het primair onderwijs en de verpleegkunde de mogelijkheid om parttime te werken benoemd maar niet de mogelijkheid om fulltime te werken. Ook zagen we in het primair onderwijs en de verpleegkunde weinig ruimte voor flexibiliteit in werkuren (“Werktijden zijn voor iedereen standaard van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 16.30”). In de ICT bleek juist veel mogelijkheid te zijn tot thuiswerken.
Tenslotte waren er grote verschillen in secundaire arbeidsvoorwaarden tussen sectoren. Waar in de verpleegkunde, ICT en techniek allerlei instrumentele arbeidsvoorwaarden werden genoemd (denk aan een sportschoolregeling, reiskostenvegoeding of auto van de zaak), werd in het primair onderwijs vooral pro-sociale arbeidsomstandigheden genoemd om de vacature aantrekkelijk te maken (“Wil je werken in een gezellig team?”).
In interviews bleken HR-professionals zich helemaal niet bewust te zijn van de werknormen die gecommuniceerd worden in vacatureteksten. Zij leken zich niet bewust te zijn van de mogelijkheid om een groter en diversere groep sollicitanten aan de trekken door beter na te denken over hoe beperkingen in de vacature in werkuren, flexibiliteit en arbeidsvoorwaarden tot een kleine groep van potentiële sollicitanten kan leiden. Hier is werk aan de winkel! Lees ons artikel voor verschillende tips en tricks voor HR-professionals om een grotere groep potentiële werknemers (m/v/x) aan te spreken.