Rondetafels: Sociale normen & taakverdeling

Tafel 5: Van onbetaalde taken naar betaald werk: hoe benutten we ongekend talent? 

Gespreksleiders: Aljona Wertheim (Windesheim) en Harry Webers (SER Overijssel)

Beschrijving:

Stelling: Wat moet er gebeuren om het onbenut arbeidspotentieel van vrouwen die willen werken, te helpen om (weer) aan het werk te kunnen?  

De Sociaal Economische Raad Overijssel heeft samen met andere SER’en onderzoek laten uitvoeren door de Hanzehogeschool en Hogeschool Windesheim naar het benutten van het ongekende talent als een mogelijke oplossing voor personeelstekorten in Nederland. Één van de mogelijke doelgroepen van ongekend talent zijn vrouwen die niet of in deeltijd werken. De onderzoekers van het lectoraat Sociale innovatie van de Hogeschool Windesheim hebben vrouwen geïnterviewd die gezien worden als economisch kwetsbaar. De overheid moedigt vrouwen zonder eigen inkomen (geen betaald werk en geen uitkering) aan om te gaan werken. Zij zouden de nijpende tekorten op de arbeidsmarkt kunnen helpen oplossen. Vaak willen deze vrouwen wel betaald werken, maar ontbreekt het hen aan echte mogelijkheden. 

De meeste vrouwen geven aan dat ze volop werken, ze worden alleen niet betaald. Onduidelijk is wie hun onbetaalde werk, zoals zorgtaken, het huishouden en vrijwilligerswerk, kan overnemen wanneer ze overstappen naar betaald werk, of wat de consequenties zijn als dat werk niet wordt overgenomen. 
Het onderzoek maakt duidelijk dat het belangrijk is dat beleidsmakers en werkgevers luisteren en meedenken over hoe de echte belemmeringen naar betaald werk weg te nemen zijn. Want onder de juiste omstandigheden en met de juiste, passende ondersteuning, kunnen meer vrouwen zich ontplooien en financieel zelfredzaam worden. Aan de motivatie van veel vrouwen ligt het niet. Laten we het systeem repareren, niet de vrouw.
 

Tafel 9: Betrokken vaderschap: fix the system! Wat is de rol van mannen zijn in de emancipatie en economische veerkracht van vrouwen? 

Gespreksleiders: Jens van Tricht (Emancipator) en Onur Sahin (UU)

Beschrijving 

Stelling: Hoe kunnen mannen bijdragen aan Economische Veerkracht van Vrouwen? Wat hebben mannen te winnen bij Economische Veerkracht van Vrouwen?

We gingen met de aanwezigen in gesprek over de rol van mannen bij emancipatie, en de rol die emancipatie in de levens van mannen speelt en kan spelen. Natuurlijk gaat het daarbij over vaders, maar ook andere mannen in de levens van vrouwen zijn van belang: broers, zoons, collega’s, vrienden, leidinggevenden, leraren, mentoren, enzovoorts. Daarbij is het ook belangrijk om de diversiteit onder mannen te erkennen en te vieren, inclusief de kansen en belemmeringen waar mannen door hun diversiteit tegenaan kunnen lopen. 

 
Tafel 11: Gelijkwaardig ouderschap – professionals aan zet

Gespreksleiders: Lianne Aarntzen (UU) en Larisa Riedijk (UU)

Bescrhijving: 

Stelling: Door vaderbetrokkenheid onderdeel te maken van de zorgsystemen rondom het jonge kind zullen ouders beter in staat zijn werk en zorg gelijk te verdelen 

Anno 2024 geeft 71% van de ouders aan zorgtaken gelijk te willen verdelen, maar slechts 35% slaagt hierin1. Moeders dragen nog steeds het grootste deel van de zorgtaken. Een belangrijke oorzaak is de diepgewortelde overtuiging in onze samenleving dat de moeder de belangrijkste ouder is. Zo belt de kinderopvang vaak de moeder als een kind ziek is, krijgen moeders op hun werk vaker vragen over de combinatie van werk en gezin, en voelen aanstaande vaders zich regelmatig buitengesloten bij gesprekken met verloskundigen. Deze signalen duwen moeders richting de rol van primaire verzorger en vaders richting die van kostwinner.

De zwangerschap, geboorte en eerste levensmaanden zijn cruciaal voor het vormgeven van de werk/zorgverdeling. Dit is hét moment waarop mannen en vrouwen vaak in een traditionelere rolverdeling terecht komen. Onderzoek toont aan dat gesprekken tussen ouders, over de werk/zorg/huishouden taakverdeling, ouders helpen om een gelijkwaardigere taakverdeling te realiseren. Zorgprofessionals kunnen hierbij wellicht een sleutelrol spelen. Verloskundigen, kraamzorg en consultatiebureaus staan dichtbij jonge ouders en kunnen met hun benadering van beide ouders een nieuwe standaard zetten. Door moeders en vaders als gelijkwaardige ouders te behandelen, kunnen zij helpen de impact van genderstereotypen te verminderen en ouders ondersteunen in het realiseren van hun wensen.

Tijdens deze ronde tafel bespraken we de inzichten uit ons onderzoek over de barrières die zorgprofessionals ervaren bij het betrekken van vaders en zoeken we samen naar oplossingen. Wat hebben professionals nodig om gelijkwaardig ouderschap te faciliteren? Welke concrete stappen kunnen zij zetten om ouders hierbij te ondersteunen?

 
Tafel 14: Onbewuste vooroordelen over vrouwen zonder werk. Hoe doorbreken we de stereotype beelden?

Gespreksleiders: Joline  Heusinkveld (WomenInc) en Danielle Selak (WomenInc)

Beschrijving: 

Stelling: Onbewuste vooroordelen over vrouwen zonder werk; wat zijn de oplossingen en wie is er aan zet?

We hebben ze allemaal: onbewuste vooroordelen. Deze leiden tot stereotypering, bijvoorbeeld over hoe vrouwen en mannen zich horen te gedragen en waar ze goed in zouden moeten zijn. Zo bestaat het stereotiepe beeld dat mannen beter fulltime zouden kunnen werken, terwijl vrouwen beter zouden kunnen zorgen. Dit heeft invloed op de kansen van vrouwen en mannen om te kunnen werken en zorgen. Dit geldt ook voor andere diversiteitskenmerken zoals afkomst, leeftijd en eventuele beperking. Deze stereotypen leiden ertoe dat vrouwen zonder werk minder vaak (passende) begeleiding wordt aangeboden. Ook beïnvloeden ze de mogelijkheden van deze vrouwen om in te stromen en door te stromen naar hogere functies. Dit vormde de basis voor de EVV campagne . Samen met de deelenemers deden we de beslisboom, om erachter te komen met welke stereotiepe beelden vrouwen zonder werk te maken krijgen en gingen we in gesprek over de oplossingen en wie er aan zet is om deze stereotypering te doorbreken.