Strategieën voor een veilige aankoop van militaire technologie
Mr. David van Wijnen onderzoekt in hoeverre Nederland als lidstaat van de Europese Unie de ruimte heeft om de nationale veiligheid te waarborgen bij het verkrijgen van bestaande en te ontwikkelen militaire technologie, zonder in strijd te komen met het Europees recht. Zijn onderzoekt focust meer dan de andere twee op de rol van de nationale overheid wanneer de (Defensierichtlijn) wel moet worden toegepast. Daarbij besteedt hij in het bijzonder aandacht aan de belemmeringen en valkuilen die door intellectueel eigendomsrecht (IE) bij de toepassing van de Defensierichtlijn kunnen ontstaan specifiek bij het onderhouden, aanpassen, ontwikkelen en verkrijgen van militaire technologie. Een voorbeeld van een dergelijke IE-kwestie is een vendor lock-in. Dat houdt in dat de aanbestedende dienst geen keuze heeft om over te stappen naar een andere leverancier voor onderhoud en aanpassing van bestaande technologieën, omdat de dienst of die andere leverancier niet beschikt over de IE-rechten of licenties die daarvoor vereist zijn.
Een belangrijke vraag daarbij is in hoeverre de aantasting van de mededinging op de markt voor het onderhoud, de aanpassing of de doorontwikkeling van deze technologie gerechtvaardigd kan worden, bijvoorbeeld op grond van nationale veiligheid. Een ander voorbeeld is het toepassen van exportcontrole. Lidstaten die beschikken over de IE-rechten voor militaire technologie kunnen weigeren om licenties te verstrekken aan andere landen voor de (door)verkoop van militaire technologieën. Dit roept vragen op over de mate waarin deze vorm van exportcontrole mag worden toegepast bij de gezamenlijke ontwikkeling van militaire technologie tussen meerdere lidstaten, met name wanneer gebruik is gemaakt van middelen uit het Europees Defensiefonds.
Een andere vraag die een belangrijke rol speelt, is welke de beste wijze is om via de bestaande aanbestedingsprocedures op een veilige wijze bestaande en nieuw te ontwikkelen technologie aan te schaffen. Wat zijn bijvoorbeeld de mogelijkheden om gebruik te maken van de innovatieprocedure voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën? En hoe verhoudt deze procedure zich niet alleen tot de andere procedures, maar vooral tot het Europees Defensiefonds, waarmee door de Europese Unie nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van militaire goederen zijn gecreëerd? Uit dit onderzoek zal moeten blijken in hoeverre het daadwerkelijk mogelijk is om militaire technologie via aanbestedingsprocedures veilig aan te kopen.
Het onderzoek van David van Wijnen wordt uitgevoerd onder begeleiding van prof. mr. dr. Elisabetta Manunza en prof. mr. dr. Linda Senden.