ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Hazen dragen diverse ziekteverwekkers met zich mee zoals de bacteriën Pasteurella, Mannheimia, Yersinia en Francisella, het virus RHDV-2, en de eencellige parasieten Toxoplasma en Eimeria. Onlangs is voor het eerst bij een haas in Nederland het viraal hemorrhagisch syndroom (VHS) aangetroffen. Voor de mens is de hazenpest (tularemie) van belang omdat deze ziekte ook bij mensen kan voorkomen na bijvoorbeeld het eten van haas. - Margriet Montizaan (Dutch Wildlife Health Centre) en Annemieke Mulder (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

VHS is een ziekte die bij veel beheerders bekend is van massale sterfte onder konijnen. In de jaren negentig is in meerdere gebieden de konijnenstand zo laag geworden dat natuurgebieden verruigden door het wegvallen van de graasdruk, al dan niet in combinatie met hoge stikstofdepositie. Deze verruiging had negatieve gevolgen voor de botanische waarden, vlinders, vogels en het herstel van de konijnenstand zelf. Hoewel VHS vooral een konijnenziekte is, kan het subtype RHDV-2 soms overgaan op hazen. Het Zieke hazen in het veld overgaan van een ziekte naar een andere diersoort, wordt ook wel ‘spillover’ genoemd. Tot nu toe lijkt het erop dat RHDV-2 bij Europese hazen inderdaad een ‘spillover’-ziekte is en (nog) geen ‘echte hazenziekte’. Dit betekent dat deze ziekte vooralsnog alleen bij hazen is voorgekomen die leefden in een gebied waar konijnensterfte optrad door RHDV-2. De eerste positieve Nederlandse RHDV-2 haas is gevonden in het werkgebied van de Wildbeheereenheid Aalten en daar is ook massale konijnensterfte geweest. In de meeste beschreven buitenlandse gevallen betreft het ook een enkele dode Europese haas (Australië, Duitsland, Italië en Spanje).

In Frankrijk zijn echter al veertig RHDV-2 positieve Europese hazen aangetroffen afkomstig van 25 verschillende, verspreid over het land liggende, uitbraken. De virusstam die in deze hazen werd gevonden, was steeds dezelfde als de virusstam die in dat gebied sterfte onder de konijnen had veroorzaakt. Ondanks dat het in Frankrijk meer dode hazen betreft, lijkt het ook daar dus van het konijn ‘overgesprongen’ te zijn naar de hazen. Het is nog onbekend wat de gevolgen van deze ziekte voor de hazenpopulatie kunnen zijn. Het RHD-virus is niet besmettelijk voor mensen of andere (gezelschaps)dieren zoals honden, katten, cavia’s en andere knaagdieren.

Het volledige artikel is verschenen in het Vakblad Natuur Bos Landschap, april 2017