ľ�ϸ���Ӱ��

Primaten kunnen menselijke gezichten van elkaar onderscheiden. Er zijn aanwijzingen dat andere zoogdieren daartoe ook in staat zijn. Nu lijkt het erop dat vissen – zonder neocortex – eveneens gezichten kunnen leren herkennen. Dat wijzen experimenten van Australische neurobiologen uit.

De vis heeft een klein en simpel brein, maar laat je daardoor niet foppen. Twee jaar geleden lieten Canadese biologen al zien dat aquariumvissen een geheugen hebben van maximaal twaalf dagen, niet van slechts een paar seconden. Australische neurobiologen en hun Engelse collega’s tonen nu voor het eerst aan dat de tropische schuttersvis (Toxotes chatareus) plaatjes van menselijke gezichten van elkaar kan onderscheiden. Een indrukwekkende prestatie, want gezichtsherkenning vereist een verfijnde set visuele kwaliteiten. Het onderzoek stond vorige week in Scientific Reports. (...)

Gezicht of complex plaatje?
Is dit het bewijs dat gezichtsherkenning, in ieder geval gedeeltelijk, is aangeleerd in vissen? Neurobioloog twijfelt. Zij is gespecialiseerd in emotie en cognitie bij landbouwdieren aan de Universiteit Utrecht en was niet betrokken bij het onderzoek. De grote vraag blijft onbeantwoord. Herkennen de vissen echt gezichten of complexe plaatjes?

De vissen keken alleen naar vooraanzichten van mensenhoofden. In een echte situatie zien gezichten er steeds anders uit. De hoek wisselt, de belichting verschilt en gezichtsuitdrukkingen veranderen, schrijven de onderzoekers ook zelf in hun paper.

“Voor een vis heeft het bovendien geen evolutionair nut om menselijke gezichten te herkennen”, benadrukt Nordquist. Voor paarden, honden en andere dieren die in de nabijheid van mensen leven ligt dat anders. Daarentegen is de schuttersvis wel geëvolueerd om gedetailleerde patronen te zien, om insecten in de lucht te herkennen. “De onderzoekers hadden eigenlijk een controle-experiment moeten doen, waarbij vissen leren andere complexe plaatjes van elkaar te onderscheiden.”

Het volledige artikel is verschenen in Nemo Kennislink, 16 juni 2016