Tibetaanse meren als graadmeter voor klimaatverandering
Op het Tibetaanse Plateau liggen gigantische meren die, om onduidelijke redenen, extreem snel in grootte en volume veranderen. Veel van deze meren zijn geïsoleerd en zijn daarom een perfecte graadmeter voor klimaatverandering. Hydrologen van de Universiteit Utrecht hebben van NWO een beurs gekregen om met behulp van satellietbeelden, modellen en metingen te onderzoeken welke processen die veranderingen veroorzaken.
Het Tibetaanse Plateau speelt een essentiële rol in de watertoevoer van de grootste Aziatische riviersystemen. Het is het grootste en hoogste bergplateau ter wereld en daarom de drijvende kracht achter de Aziatische moesson en verschillende wereldwijde circulaire processen. Het plateau heeft het zwaar te verduren onder de klimaatverandering, waardoor de watercyclus en daarmee het leven van miljoenen mensen uit balans raakt.
Schommelingen in watervolume
Op het Tibetaans Plateau liggen gigantische meren van tientallen kilometers in doorsnee die niet verbonden zijn met riviersystemen, maar toch enorme schommelingen doormaken in watervolume. Door de geïsoleerde ligging kunnen die schommelingen alleen verklaard worden door klimaatverandering, wat de meren er een perfecte graadmeter voor maakt.
Ambitieus plan
Hydrologen dr. Walter Immerzeel en prof. dr. Marc Bierkens van de Universiteit Utrecht willen de drijvende krachten achter de schommelende waterstanden achterhalen. Ze kijken daarvoor naar neerslag- en verdampingsveranderingen, verhoogde gletsjersmelt en permafrostafbraak. Ze combineren satellietbeelden met gemeten data in Tibet en computermodellen. “Nieuwe satellietdata en krachtige computermodellen maken het mogelijk om ons ambitieuze plan te verwezenlijken”, vertelt Immerzeel. “Het was nog niet eerder mogelijk om op deze manier alle technieken slim te integreren. De vernieuwende aanpak zorgt ervoor dat we beter leren begrijpen wat drijfveren zijn van dit soort grote, klimaatgerelateerde veranderingen. Onze bevindingen zullen ook toe te passen zijn op andere hooggelegen, koude gebieden over de hele wereld.”