Strategische thema’s: blijvend motorblok voor multidisciplinair onderzoek en impact
De Universiteit Utrecht heeft tien jaar geleden vier strategische onderzoeksthema’s gekozen. In het afgelopen decennium hebben die zichzelf bewezen. “De strategische thema’s vormen een cruciaal motorblok om wetenschappelijke vernieuwing en maatschappelijke impact te realiseren,” zegt rector Henk Kummeling. Daarom krijgen ze vanaf 2022 structurele financiering en een grotere plek in de governance van de universiteit.
Structurele financiering
In 2012 heeft de universiteit gekozen voor vier multidisciplinaire strategische thema’s: Institutions for Open Societies, Dynamics of Youth, Pathways to Sustainability en Life Sciences. De vier thema’s hebben in de afgelopen tien jaar een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels vormen ze een niet weg te denken aanjager van multidisciplinaire samenwerking. Daarom is besloten dat de strategische thema’s een vaste plek hebben en houden in de universitaire organisatie. Ook kunnen ze vanaf 2022 rekenen op structurele financiering van 1,5 miljoen euro per jaar.
Visie en strategie
In het voorjaar van 2021 heeft het College van Bestuur aan bestuurlijke en academische leiding van de strategische thema’s gevraagd om een visie en strategie voor de komende jaren te ontwikkelen. De plannen zijn opgesteld na uitgebreide participatie van UU’ers. Zo waren de plannen van Pathways bijvoorbeeld gebaseerd op het position paper The Way Forward. Dit is verspreid via nieuwsbrieven en social media kanalen. Via inloopsessies en een online formulier kreeg iedere medewerker van de UU gelegenheid mee te denken.
Wetenschappelijke vernieuwing, wendbaarheid en impact
In november 2021 zijn de toekomstplannen van de vier thema’s ingediend en in december goedgekeurd. Telkens staat wetenschappelijke vernieuwing, wendbaarheid en impact voorop. Aan meer onderzoekers en vakgebieden wordt ruimte geboden om aan te sluiten. Ook zullen de thema’s een grotere invloed krijgen op de ontwikkeling van multidisciplinair onderwijs. De thema’s dragen hier al aan bij. Een DoY minor is bijvoorbeeld al in september 2021 van start gegaan en op dit moment wordt gewerkt aan een DoY master die in september 2023 moet starten. Veel aandacht gaat verder uit naar de manier waarop samenwerking over grenzen van instellingen heen gestalte kan krijgen, zowel met private als publieke instellingen. PtS ontwikkelde hiervoor een fieldguide voor transdiscipilinary research.
Governance
Over de governance rond de thema’s zijn nieuwe afspraken gemaakt: decanen droegen al samen met de academisch directeuren bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de thema’s, maar de thema’s worden nu ook meer betrokken bij beleid en bestuur van faculteiten. De academisch directeur of een afgevaardigde van het strategisch thema krijgt een adviserende rol bij de ontwikkeling van facultaire strategische plannen, bij facultaire leerstoelplannen, en bij relevante ontwikkelingen in de alliantie met TU/e en WUR. Bij leerstoelvacatures die relevant zijn voor het strategisch thema wordt de academisch directeur voortaan betrokken bij het opstellen van het structuurrapport, en wordt het thema vertegenwoordigd in de benoemingsadviescommissie.
Met de vier thema's maken we multidisciplinariteit concreet.
Rector Kummeling vindt dat de universiteit zo belangrijke stappen zet. “Je ziet vaak dat instellingen het belang van multidisciplinariteit vooral met de mond belijden. Wij maken het concreet. Dat is keihard nodig om de grote vraagstukken van deze tijd, zoals de klimaatcrisis of de groeiende ongelijkheid, aan te pakken. Ik ben erg blij dat hiervoor ook bij de faculteiten groot draagvlak bestaat. De vier thema’s nodigen collega’s én partners van buiten in hun plannen uit om mee te gaan doen. Ik sluit me bij die uitnodiging van harte aan.”