Remme Verkerk benoemd als hoogleraar Burgerlijk Procesrecht
“Als student vond ik het burgerlijk procesrecht saai. Ik had toch altijd een beetje het gevoel dat het ging om de spelregels van een sport die ik niet beoefende. Pas toen ik voor het eerst echte dossiers onder ogen kreeg, begonnen die regels te leven”, zegt Remme Verkerk. Hij is per 1 april 2021 benoemd als hoogleraar Burgerlijk Procesrecht aan de Universiteit Utrecht. Remme combineert zijn functie met zijn werk als advocaat bij Houthoff.
Voorliefde voor empirisch en multidisciplinair onderzoek
Verkerk houdt enorm van empirisch onderzoek. Hij richt zich op de rechtspleging in handelszaken in eerste aanleg, maar vooral ook in hoger beroep en cassatie. Zo schreef hij recent samen met collegae een artikel over de lange duur van handelszaken. De vraag of geschillen tijdig en op goede wijze door de rechter worden beslecht is immers van groot maatschappelijk en economisch belang. Daarbij moet men voor ogen houden dat slechts een klein aantal geschillen daadwerkelijk aan de rechter wordt voorgelegd. De meeste geschillen worden, niet opgelost, opgelost in onderling overleg, of door middel van alternatieve vormen van geschilbeslechting.
Verkerk werkt binnen het departement Rechtsgeleerdheid nauw samen met het Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging. De komende jaren wil hij, in samenwerking met andere collegae, verder empirisch onderzoek doen naar het functioneren van het civiele proces. Daarbij hebben bewijsrecht en rechtsmiddelen zijn bijzondere aandacht.
Ik vind het een grote uitdaging om studenten duidelijk te maken dat abstracte spelregels gaan over concrete maatschappelijke en economische problemen.
“Ik verzorg al een paar jaar met veel enthousiasme onderwijs op het terrein van het civiele procesrecht in zowel de bachelorfase als de masterfase van de rechtenopleiding. Nu zie ik het dan ook als grote uitdaging om studenten duidelijk te maken dat die abstracte spelregels gaan over concrete maatschappelijke en economische problemen. Neem het beslag en executierecht: het gaat om honderden wettelijke bepalingen. Die wetsbepalingen en allerlei recente wijzigingen gaan pas leven als je je realiseert dat zij direct samenhangen met de schuldenproblematiek waarmee honderdduizenden huishoudens te kampen hebben."
"Een ander voorbeeld betreft het arbitragerecht. Het aantal geschillen dat door arbitrage wordt beslecht is relatief laag. De maatschappelijke implicaties en de economische belangen zijn echter vaak enorm groot."
Wetsbepalingen gaan pas leven als je je realiseert dat zij direct samenhangen met bijvoorbeeld schuldenproblematiek van honderdduizenden huishoudens.
Brede academische interesse
Verkerk is van huis uit econometrist, maar tijdens zijn studie volgde hij ter verbreding ook enkele rechtenvakken. Dat werden er steeds meer, waarna hij uiteindelijk de hele opleiding heeft afgerond. Daarna schreef hij zich in voor een studie filosofie, maar zag daar uiteindelijk van af toen hij een aanbod kreeg om als promovendus aan de slag te gaan.
“Ik heb altijd een brede academische interesse behouden. Wetenschap moet gaan over de intrigerende en relevante maatschappelijk vragen. Op die vragen vind je het antwoord niet (alleen) in het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. Om de veelzijdige procespraktijk daadwerkelijk te begrijpen zal men meestal over de grenzen van de vakgebieden heen moeten kijken. Daartoe hoop ik veel samen te kunnen (blijven) werken met collegae met andere expertises en achtergronden”.
Advocaat bij Houthoff
Verkerk combineert zijn hoogleraarschap met een baan in de rechtspraktijk. Bij Houthoff werkt hij als advocaat in de praktijkgroep Litigation & Arbitration. “De advocatuur is sterk gespecialiseerd, en mijn werkzaamheden bestrijken slechts een klein deel van de veel bredere civiele praktijk. Ik ben één van de weinige civiele advocaten die met regelmaat procedeert bij de Hoge Raad. Cassatieprocedures zijn interessant en uitdagend, juist vanwege de juridische diepgang en het zaaksoverstijgend belang. Daar kan ik mijn creativiteit in kwijt en daaruit haal ik ook heel veel voldoening".
De combinatie van zijn werkzaamheden als advocaat en die aan de academie geeft hem heel veel energie. “De interactie met studenten is heel stimulerend. Het is een groot voorrecht te werken met jonge, gemotiveerde en slimme mensen. Hun vragen zetten aan tot nadenken, en kritische opmerkingen zijn buitengewoon nuttig om complexe zaken tot de kern terug te brengen. Ik word blij van de gedachte dat ik meer tijd kan maken voor de wetenschap. Ik ben het meest in mijn element als ik word geconfronteerd met vragen waar ik het antwoord niet op weet, zoals waarom rechtszaken soms lang voortslepen, waarom dossiers steeds dikker lijken te worden, hoe het kan dat het aantal handelszaken gestaag daalt en de vraag of onze rechtsmiddelen effectief zijn om rechtseenheid en rechtsontwikkeling te bevorderen."
Wat is burgerlijk procesrecht?
Het burgerlijk procesrecht richt zich op de 'spelregels' die gelden als geschillen aan de rechter wordt voorgelegd. Die regels hebben betrekking onder andere op de vraag hoe je een procedure begint, hoe bewijs wordt geleverd en wanneer je hoger beroep en cassatie (bij de Hoge Raad) kan instellen. In iets bredere zin omvatten zij ook de regels die gelden voor geschilbeslechting buiten de rechter om, zoals door middel van arbitrage. Regels van burgerlijk procesrecht zijn bedoeld om het proces ordelijk en eerlijk te laten verlopen. Die procedureregels gaan over belangrijke maatschappelijke vraagstukken, zoals over de rol van de rechter in onze democratische samenleving, de effectieve beslechting van handelsgeschillen en de wijze waarmee wordt omgegaan met schuldenproblematiek.