NWO-Vici voor onderzoek naar ‘aardplaatkettingbotsing’

Aardwetenschapper Douwe van Hinsbergen heeft een NWO Vici-subsidie gekregen van 1,5 miljoen euro voor zijn onderzoek naar de plaattektonische kettingbotsing zo’n 50 miljoen jaar geleden. Van Hinsbergen gaat reconstrueren welk proces deze kettingbotsing veroorzaakte en hoe deze de wereld over ging.

Douwe van Hinsbergen
Dr. Douwe van Hinsbergen

De buitenste laag van de aardbol bestaat uit de aardkorst, en is samen met vaste stukken aardmantel opgebouwd uit verschillende, langzaam bewegende aardplaten. Omdat ze bij ruggen van elkaar af bewegen, bij transformbreuken langs elkaar heen schuren en in subductiezones onder elkaar duiken worden oceanen en gebergtes gevormd, maar dit is ook de oorzaak van vulkanen en aardbevingen. Zo’n vijftig miljoen jaar geleden verlegden bijna alle aardplaten hun koers, waarbij duizenden kilometers nieuwe subductiezone ontstond, en de Andes en de Himalaya begonnen te groeien.

Tektonische kettingreactie

“Doordat deze regionale gebeurtenissen over de hele wereld plaatsvonden binnen een paar miljoen jaar lijkt het er op dat er sprake is van een tektonische kettingreactie”, vertelt Van Hinsbergen. “Met mijn Vici-beurs kan ik uitzoeken hoe en waar die kettingreactie startte en hoe het zich heeft verspreid over de rest van de wereld.”

Begrijpen hoe op wereldwijde schaal het aardoppervlak, de aardkorst en onderliggende mantel en de verschillende aardplaten op elkaar inwerken is cruciaal in het begrijpen van grote natuurrampen, maar ook hoe plaattektoniek langdurige klimaatverandering teweeg kan brengen. Van Hinsbergen hoopt met zijn onderzoek doorbraken hierin te brengen.

Biografie

Dr. Douwe van Hinsbergen promoveerde in 2004 aan de Universiteit Utrecht. In 2006 ontving hij een NWO-Veni-subsidie, en in 2012 ontving hij zowel een NWO-Vidi als een ERC Starting Grant voor zijn onderzoek naar hoe de aardplaten zich in het verleden hebben bewogen en gebergtes vormen. Van Hinsbergen publiceerde vele wetenschappelijke artikelen in high impact journals zoals Proceedings of the National Academy of Sciences, Nature Geoscience, Nature Communications, en Science Advances.