Klinische Psychologie and Interaction Technology: samenwerking met een glimlach
Serious games voor de detectie van psychische problemen
In oktober 2015 zijn tien toegekend aan game research-projecten. Eén van de Seed Money Grants is toegekend aan een multidisciplinair project waarin serious games worden ingezet voor de detectie van psychische problemen. We spraken met onderzoekers , en over hun onderzoek en de vraag: hoe kunnen we technologie inzetten om onze behandelingen te verbeteren en nieuwe vormen van therapie te ontwikkelen?
Toen Claudi Bockting in 2014 hoofd werd van het departement Klinische Psychologie van de Universiteit Utrecht, wilde ze onmiddellijk in gesprek met Ronald Poppe van Game Research om te kijken of ze konden samenwerken. Claudi wilde namelijk serious games ontwikkelen voor de vaststellen van psychische problemen.
In april van dit jaar kreeg Claudi's onderzoeksgroep versterking van Alishia Williams, die al meer dan 5 jaar bezig was met de ontwikkeling en evaluatie van internetgebaseerde cognitieve interventies voor depressies en angststoornissen. Alishia had een soortgelijke vraag: hoe kunnen we technologie inzetten om onze behandelingen te verbeteren en nieuwe vormen van therapie te ontwikkelen?
Internet in de Sahara
Claudi en Alishia waren vooral geïnteresseerd in de technologische innovaties die psychologische interventies kunnen versterken, zoals bijvoorbeeld een webcam die gezichtsuitdrukkingen kan interpreteren.
Claudi legt uit: "In de afgelopen tien jaar zijn onze behoeften veranderd. Het internet speelt een onmiskenbaar grote rol in ons leven. Zelfs nomaden in de Sahara hebben allemaal een mobiele telefoon met een super snelle internetverbinding. Dus met behandelingen via het internet of via apps kunnen we een grotere doelgroep bereiken voor wie digitale ondersteuning heel nuttig kan zijn. Ook is het een goede optie voor mensen die zich geen geestelijke gezondheidszorg kunnen veroorloven."
Naar een hoger level
Op het moment dat Claudi in contact kwam met Ronald was hij al betrokken bij diverse projecten waarvoor hij serious games had getest en ontwikkeld. Net als Claudi en Alishia gelooft hij sterk in een multidisciplinaire aanpak. Tijdens hun eerste ontmoeting hadden de drie onderzoekers meteen een levendige discussie over hoe ze Ronalds technologie konden gebruiken voor het onderzoeksproject om depressies op basis van gezichtsuitdrukkingen te herkennen en te behandelen.
"Wat zo leuk is aan de samenwerking met Ronald," zegt Claudi, "is dat hij, ondanks onze totaal verschillende achtergronden, met dezelfde principes werkt als wij, bijvoorbeeld bij het systematisch versterken van menselijk gedrag. Psychologen proberen met positieve versterking het gedrag van depressieve personen te beïnvloeden, game-ontwikkelaars belonen gebruikers met credits of punten, of door het bereiken van het volgende level."
Ook Alishia ziet de voordelen van een samenwerking tussen verschillende disciplines: "Ik ben ervan overtuigd dat er pas echte innovatie kan plaatsvinden als je traditioneel gescheiden velden bij elkaar te brengt. Wanneer je alleen binnen je eigen team werkt, kan het zijn dat je focus vernauwt. Soms is het juist goed om een ​​stap terug doen en je onderzoek vanuit verschillende perspectieven te bekijken."
Lachen maar!
Het serious game-project is een zgn. proof-of-concept-onderzoek. Allereerst ontwikkelen de onderzoekers de face tracking- en interventiesoftware. Daarna zal deze software worden getest op individuen en vervolgens worden geëvalueerd. Het team wil daarbij de impact op zowel de emotie als op de cognitie meten. In de derde fase wordt de feedback van gebruikers verzameld om de techniek aan te passen en te verbeteren.
"Het is heel belangrijk om wetenschappelijk geteste apps ter ondersteuning van de geestelijke gezondheid te ontwikkelen," benadrukt Alishia. "Op dit moment zijn er veel apps beschikbaar op iTunes die niet wetenschappelijk bewezen zijn en die daarom vaak niet het gewenste effect hebben. Als gebruiker kun je gefrustreerd raken en als gevolg daarvan zulke opties willen vermijden. Het is onze plicht om mensen ervan bewust te maken dat er wel degelijk goede app-behandelingen met een wetenschappelijke basis bestaan die een patient daadwerkelijk kunnen helpen."
Supermarkt vol behandelingen
De onderzoekers zijn helemaal niet bang dat digitale behandelingen menselijke interactie in de weg zullen staan. Claudi legt uit dat een serious game met name interessant is voor mensen die niet graag de deur uitgaan om een bezoek te brengen aan een therapeut, een veel voorkomend effect bij depressie. Voor hen zou een app-gebaseerde behandeling juist een oplossing kunnen zijn, in plaats van een risico."
"We zijn niet van plan om traditionele behandelingen te vervangen door serious games. We proberen juist om bestaande behandelingen aan te vullen en te verbeteren. Ik zie deze uitbreiding van mogelijkheden graag als een supermarkt vol behandelingen: je kiest die aanpak die voor jou het beste werkt."
Virtuele life-style coach
Aangezien depressie in 2030 op de tweede plaats zal staan op de ranglijst van de 15 belangrijkste ziekten die een grote last vormen voor de samenleving, is het cruciaal om depressie in een zo vroeg mogelijk stadium vast te stellen. Een zelfversterkend instrument in de vorm van een geautomatiseerde app - een soort persoonlijke, virtuele life-style coach - zou in de toekomst een zeer interessant product kunnen zijn voor de geestelijke gezondheidszorg.
"Vanuit professionele en ethische perspectieven is het uiteraard niet ons doel om dit product te commercialiseren," zegt Alishia. "Maar de invloed is zo groot, dat we soms strategisch moeten zijn en ons af moeten vragen: hoe kunnen we ervoor zorgen dat zo veel mogelijk partijen kunnen profiteren van deze aanpak? Omdat de bestaande geestelijke gezondheidszorg hoge eisen stelt aan beperkte klinische middelen, en daarnaast ook ook zeer kostbaar is, moeten onderzoekers - die eveneens weinig geld krijgen - het soms hebben van commercialisering om ervoor te zorgen dat hun oplossing in de samenleving wordt ingevoerd."
Multi-disciplinaire puzzel
Claudi is het eens met dit standpunt: "Ik zie wetenschap als een puzzel. Soms passen niet alle stukjes, en moet je een manier vinden om meer verschillende stukken te vinden en bij elkaar te brengen. Je moet outside the box denken om ervoor te zorgen dat je je kansen om bij te dragen aan maatschappelijke problemen vergroot. Multidisciplinariteit is ook een vorm van valorisatie: naast het verwerven van kennis, willen we ons onderzoek toepassen in de samenleving, bij voorkeur met de hulp van andere belangrijke partijen. zoals beleidsmakers, politici en financiers."
Claui sluit af met een uitnodiging: "We nodigen andere disciplines binnen de Universiteit Utrecht uit om hun ideeën te delen over het gebruik van technische hulpmiddelen om mensen te helpen. En dan heb ik het niet alleen over informatici, maar ook over onderzoekers die zich bezighouden met deze vraag vanuit ethisch oogpunt. Of mensen die veel over privacy weten, bijvoorbeeld met betrekking tot het gebruik van gegevens via sociale media. Of literatuurwetenschappers die kunnen adviseren over het schrijven van scripts voor serious games. Om de beste resultaten te bereiken, hebben we elkaar allemaal nodig."