"Je weet nooit waar ze je op af sturen"
Politieagenten krijgen les over dierenwelzijn
Vlak bij de landingsbaan van Lelystad Airport ligt het Centrum voor Handhaving en Mobiliteit van de Politieacademie. Deze dag krijgen achttien agenten daar les van Yteke Elte van de faculteit Diergeneeskunde over diergezondheid, dierenwelzijn én de samenwerking met dierenartsen. Elte: “Ik kan binnen deze cursus geen dierenartsen van ze maken, maar kan ze wel helpen om ter plekke een onderbouwde inschatting te maken van diergezondheid en dierenwelzijn.”
De les begint met een terugblik op een opleidingsdag die eerder al plaatsvond bij de faculteit Diergeneeskunde, met onder meer een bezoek aan onderwijsboerderij de Tolakker. Daar kwamen sommigen voor het eerst in aanraking met een koe, kip, paard of schaap. Een cursist blikt terug op die praktijkmiddag: “Ik vond het toch wat ongemakkelijk, zo tussen de schapen. Ik vraag me af of ik daar ooit aan ga wennen!”
Welzijn van dier in gevaar
Op dit moment zijn ruim driehonderd politieagenten actief binnen het thema Dieren binnen Criminaliteit & Gebied Gebonden Politie (DCG). Dit zijn agenten die naast hun dagelijkse taken op meldingen afgaan waarbij het welzijn van een dier mogelijk in gevaar is, of waar criminaliteit die te maken heeft met dieren een rol speelt. Dat kan variëren van een hond die is opgesloten in een auto op een warme dag, tot illegale handel in dieren. Het is aan de agent om ter plekke de juiste inschatting te maken.
, operationeel specialist DCG legt uit: “Pas als je dat weet wat dierenwelzijn inhoudt, kun je beoordelen of er sprake is van een afwijking. Het gaat ook over het benaderen van verschillende diersoorten. Als je nog nooit een paard van dichtbij hebt gezien en een agent gaat dan af op een melding rond een paard, dan is het toch best een groot dier. Ook dat leren ze tijdens de cursus. Daarnaast willen we dat agenten beseffen wat voor positie de dierenarts inneemt. Als je weet wat je kunt verwachten van de dierenarts, dan is samenwerken en informatie delen ook makkelijker.”
Het is vooral belangrijk dat dierenartsen en agenten het gesprek aangaan
Gesprek met elkaar aangaan
Tijdens de les belicht paardendierenarts Yteke Elte het onderwerp van verschillende kanten, bijvoorbeeld vanuit de uiterlijke kenmerken van een dier in nood, of omgevingsfactoren die relevant kunnen zijn. Een belangrijk doel van de opleiding is zorgen dat studenten een duurzame band opbouwen met dierenartsen binnen hun werkgebied. Er kunnen verschillende situaties zijn waarin de ondersteuning van en samenwerking met een dierenarts nodig zijn, van noodhulp tot inzet als getuige-deskundige. In deze samenwerking spelen de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn en NVWA ook een belangrijke rol. Elte verplaatst zich tijdens de les telkens in de rol van dierenarts, waarmee ze laat zien hoe een dierenarts handelt in de praktijk en wat zijn of haar overwegingen zijn. Elte: “Dat maakt je geloofwaardiger. Ik heb veel situaties in de praktijk meegemaakt waarover ik kan vertellen. In de basis is het belangrijk dat dierenartsen en agenten het gesprek met elkaar aangaan.”
Elte vervolgt: “Agenten zijn vaak als eerste ter plekke. Het is cruciaal dat ze de juiste inschatting kunnen maken van de situatie. Ik kan binnen deze cursus geen dierenartsen van ze maken, maar kan ze wel helpen om ter plekke een onderbouwde inschatting van diergezondheid en dierenwelzijn te maken.”
Illegale broodfok van honden
Peter van Beurden is uitvoerend docent, examinator en ontwikkelaar van de cursus bij de Politieacademie. Van Beurden: “Sinds 2019 kijken we kritisch waar de mogelijkheden voor verbetering liggen in de opleiding. Het is belangrijk om in te spelen op de actualiteit: we krijgen bijvoorbeeld steeds meer meldingen van illegale broodfok van honden met diverse gezondheidsproblemen en afwijkend gedrag. Om dat tegen te gaan, werken we vaker samen met de NVWA. Ook andere netwerkpartners, zoals stichting Mendoo [zet zich in voor slachtoffers van huiselijk geweld en hun huisdieren, red.], komen een presentatie geven binnen de cursus. Dan weten de cursisten wie ze kunnen benaderen in de praktijk en hoe de verhoudingen liggen.”
Agent Gerard van Keulen startte een half jaar geleden met de verdieping in de richting van DCG. “Ik heb het altijd interessant gevonden: de wetgeving, de verschillende situaties. Je weet nooit waar ze je op af sturen.” Hij merkt dat sommige verdachte situaties niet altijd, of te laat, worden gemeld. “Ik zou soms willen dat mensen vermoedens van dierenmishandeling vaker, en eerder zouden melden. Als er niets aan de hand blijkt te zijn, dan is dat niet erg en blijft het bij een gesprek met de betrokkenen.”
Van Beurden beaamt dit. “We zijn allemaal mensen, ook bij de politie, en zijn dus benaderbaar. Als er situaties zijn waarover omstanders of dierenartsen twijfelen, zou ik zeggen: trek aan de bel! Uiteindelijk staat het welzijn van het dier centraal.”