Is koken in een open keuken ongezond?
De Volkskrant
De keuken als apart kookvertrek raakt uit de tijd. Nieuwe woningen worden standaard uitgerust met een open keuken en ook in oudere huizen wordt de scheiding tussen keuken en woonkamer veelal geslecht. De open keuken vergroot het woongemak, maar hoe (on)gezond is het om te leven in kookdampen?
Onderzoeksinstituut TNO kwam onlangs met een waarschuwend rapport: bij het koken komt fijnstof vrij. Vooral bij het braden van vlees en het wokken van groenten. Metingen in negen woningen gaven aan dat uren na het bereiden van een maaltijd de concentratie fijnstof binnenshuis nog steeds veel hoger was dan buiten. Vooral in geïsoleerde woningen blijft de kooklucht lang hangen.
Fijnstof bestaat uit vaste en vloeibare deeltjes in de lucht, die variëren in grootte en chemische samenstelling. Deeltjes die kleiner zijn dan 10 micrometer (0,01 millimeter) kunnen worden ingeademd en schade veroorzaken aan longen, hart en bloedvaten. Over de gezondheidseffecten van fijnstof in huis is nog weinig bekend. Hoe schadelijk fijnstof is dat vrijkomt bij het koken, hangt af van de samenstelling en de omvang van de deeltjes, stelt TNO. En dat hangt weer af van wat je bakt of braadt.
Martin van den Berg, hoogleraar toxicologie aan de Universiteit Utrecht, neemt het TNO-rapport serieus. 'Er zijn aanzienlijke hoeveelheden fijnstof gemeten. En je kunt ervan uitgaan dat bij het koken ook pak's (polycyclische aromatische koolwaterstoffen, red.) worden gevormd. Van pak's weten we dat ze kankerverwekkend zijn.'
Ter geruststelling: Van den Berg onderstreept dat het gaat om concentraties die geen direct gevaar opleveren. 'Maar ze vormen wel een wezenlijke bijdrage aan de totale hoeveelheid fijnstof waaraan de mens binnen en buiten wordt blootgesteld.'
Gesloten keukens worden eenvoudig gelucht door een raam open te zetten. Met een open keuken moet ook de lucht in de woonkamer worden ververst. Om het fijnstof zo goed mogelijk te laten verdwijnen, moet je driemaal het volume van de keuken en woonkamer verversen. In de winter gaat dan veel warmte verloren.
Het volledige artikel is verschenen in De Volkskrant, 27 maart 2017