Insecten - wat zijn de grootste plaaggeesten?

Bit

Zomer betekent lekker weer en lang licht, maar deze tijd van het jaar kent ook een groot nadeel. Met de zon komen ook de plaaginsecten tevoorschijn. Wat zijn de grootste lastpakken en hoe raak je ze kwijt? Professor Marianne Sloet van de Universiteit Utrecht geeft toelichting.

Equine Infectieuze Anemie

Grotere bijtende insectensoorten, zoals dazen en stalvliegen, kunnen de virusziekte Equine Infectieuze Anemie (EIA) verspreiden. Dit wordt ook wel moeraskoorts genoemd, maar die benaming is onjuist. EIA is namelijk niet besmettelijk voor mensen, maar moeraskoorts wel. Het is een ernstige aandoening die koortspieken en bloedarmoede veroorzaakt en verwant is aan het menselijke hiv-virus. Er is geen behandeling tegen en paarden blijven hun leven lang drager. De verspreiding door insecten gebeurt alleen over een korte afstand, tot maximaal 200 meter, omdat bij een grotere afstand het bloed op de steeksnuit is opgedroogd en niet meer besmettelijk is. Onlangs is, bij een routinecontrole van polopaarden in Vreeland in de provincie Utrecht, een paard aangetroffen dat antistoffen in zijn bloed had tegen EIA. De eigenaar heeft het paard laten inslapen. Het is nog onduidelijk hoe deze antistoffen in dit paard zijn terechtgekomen. Het betreffende paard was al langere tijd niet in het buitenland geweest en geen van zijn stalgenoten bleek het virus bij zich te dragen. Ook vertoonde het paard geen ziekteverschijnselen.

Gewone vlieg (Musca domestica)

Ze zitten overal, vooral als de temperaturen stijgen. Ze zijn voornamelijk irritant met hun kriebelpootjes want ze steken en bijten niet. Vliegen eten alleen vloeibaar voedsel en houden van vocht, rottend vuil en mest. Daar leggen ze ook hun eitjes in. “Het enige risico van gewone vliegen is dat ze bacteriën overbrengen, omdat ze graag op allerlei viezigheid zitten. Als ze daarna op een wond of op de ooghoeken van een paard gaan zitten om vocht te zuigen, kan dat tot ontstekingen leiden. Die zijn gelukkig goed te bestrijden. En soms worden eitjes gelegd in wonden, waar dan later maden uitkruipen die weefsel beschadigen. Dat komt ook wel eens voor bij chronisch progressief lymfeoedeem aan de benen bij koudbloedpaarden, wat vaak onterecht voor mok wordt aangezien”, legt Marianne Sloet uit.

Stalvlieg (Stomoxys calcitrans)

Net als de gewone vlieg komt de stalvlieg overal voor. Hij ziet er ook net zo uit, maar hij is wel vervelender, want zowel het mannetje als het vrouwtje bijt en zuigt bloed bij mensen en paarden. Stalvliegen worden vooral actief bij broeierig weer. Ze zitten binnen en buiten. De beet is voelbaar, maar niet heel erg pijnlijk. Het heeft meestal geen gevolgen. “Het is een klein bultje dat snel wegtrekt.”

Het volledige artikel is verschenen in Bit, 24 juli 2017