ľ�ϸ���Ӱ��

Vorig jaar ontving het onderzoeksproject naar de economische veerkracht van vrouwen al een grote NWO-subsidie. Zojuist is daar een  bij gekomen. “Het multidisciplinaire project is met in totaal 2,8 miljoen aan subsidie volledig gefinancierd”, legt hoogleraar aan de Universiteit Utrecht Belle Derks uit. Met het project willen onderzoekers uit de Gender & Diversity Hub en de Future of Work Hub, onder leiding van Derks en haar collega Tanja van der Lippe, meer inzicht krijgen in het volledige ecosysteem rondom economisch kwetsbare vrouwen. “We zijn ontzettend blij dat we de komende jaren aan de slag kunnen om de economische veerkracht van vrouwen in Nederland te verbeteren. We gaan met een grote coalitie aan de slag.”

Hoewel de economische zelfstandigheid van vrouwen in Nederland toeneemt, heeft nog steeds 36% van de vrouwen onvoldoende of zelfs helemaal geen inkomsten uit betaald werk om van te leven. De onderzoekers pakken binnen het project dit probleem aan door belemmerende factoren voor vrouwen om economisch zelfstandig te zijn te identificeren. Samen met vrouwen en belangrijke spelers in hun directe omgeving (hun eventuele partner, de overheid, werkgevers en professionals rondom de zorg voor jonge kinderen) gaan ze werken aan een systeemverandering. Van der Lippe: “Wij onderzoeken waar in het ecosysteem rondom vrouwen de beste mogelijkheden liggen om hun economische veerkracht te vergroten.”

We zetten een ketenaanpak in, waarmee arbeidsplaatsen worden gecreëerd voor moeders met een uitkering. Het doel is opwaartse arbeidsmobiliteit te creëren.

Drie living labs

De onderzoekers zetten drie zogenoemde living labs op waar in co-creatie tussen onderzoekers, maatschappelijke partijen en de doelgroep zelf geëxperimenteerd wordt met duurzame, innovatieve oplossingen voor complexe problemen. Zo worden in het eerste living lab (Werken doe je niet alleen) systeeminterventies ontwikkeld om moeders met een uitkering naar duurzaam werk te begeleiden. Van der Lippe: “We zetten een ketenaanpak in, waarmee arbeidsplaatsen worden gecreëerd voor moeders met een uitkering. Het doel is opwaartse arbeidsmobiliteit te creëren. Dit gebeurt door aan werkgevers te vragen of zij praktisch opgeleide (vrouwelijke) werknemers die dat willen en kunnen, te scholen voor een andere functie in dezelfde of andere sector, zodat hun huidige functie beschikbaar komt voor moeders met een uitkering.”

Na de geboorte van het eerste kind gaan veel moeders minder werken, maar vaders niet.

Betrokken vaderschap

In het tweede living lab (Samen veerkrachtig) wordt gezocht naar het antwoord op de vraag: vergroot betrokken vaderschap de economisch zelfstandigheid van vrouwen? Derks: “Na de geboorte van het eerste kind gaan veel moeders minder werken, maar vaders niet. Veel werkgevers denken mee met moeders, maar minder met vaders, hoe werk en familie gecombineerd kan worden. Maar wat als vaders vanaf het begin van de zwangerschap meer gefaciliteerd zouden worden om betrokken te zijn?  In dit living lab ontwikkelen we met ouders, verloskundigen en werkgevers interventies die betrokken vaderschap vanaf de zwangerschap stimuleren om zo een grotere economische zelfstandigheid van vrouwen mogelijk te maken.”

Zonder baan en uitkering

De focus van het derde living lab (Op weg naar werk) ligt op de meer dan één miljoen vrouwen in Nederland zonder baan én zonder uitkering. Denk hierbij aan vrouwen met een partner die voldoende verdient of vrouwen die zwart werken. Omdat deze vrouwen niet economisch zelfstandig zijn, lopen zij bij scheiding het risico in economische nood terecht te komen. Van der Lippe: “In Nederland is nog weinig bekend over hoe deze groep er precies uitziet, en hoe zij aan te moedigen is om de stap naar betaald werk te zetten. In living lab 3 zoeken we dit uit en ontwikkelen we een interventie om deze stap naar werk te stimuleren.”

We willen in de komende vier jaar een maatschappelijke verandering in gang zetten.

Maatschappelijke verandering

Tot slot kent het onderzoeksproject een overkoepelend deel. Derks: “Daarin bouwen we een coalitie van wetenschappers, overheden, werkgevers, professionals rondom de zorg voor jonge kinderen, en belangenorganisaties. Met hen willen we in de komende vier jaar een maatschappelijke verandering in gang zetten, waarbij het ecosysteem rondom vrouwen zo verandert dat vrouwen in de gelegenheid gesteld worden een grotere economische veerkracht te ontwikkelen.”

Geen fix the women, maar fix the system

Vanuit het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschappen (USBO), meer specifiek Publiek Management en Gedrag, werken hoogleraar Lars Tummers en dr. Machiel van der Heijden mee aan dit project. Een postdoc zal hun binnenkort daarbij komen versterken. " Wij kijken vooral naar het ontwikkelen van een stimulerende omgeving om gedragsverandering gemakkelijker te maken", zegt Tummers. "Geen #fixthewomen, maar juist #fixthesystem."

‘’ is een programma in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) dat deels gefinancierd wordt door de ministeries van OCW en SZW. NWO voert de NWA sinds 2018 uit in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).