ľ�ϸ���Ӱ��

De positie van vrouwen op de arbeidsmarkt, loopt als een rode draad door het werk van Chantal Remery, onderzoeker aan de Utrecht ľ�ϸ���Ӱ�� School of Economics. De laatste tijd springt daarbij in het oog: onderzoek naar topvrouwen en een wettelijk vrouwenquotum. En in de pandemie: een onderzoek naar de impact van de coronacrisis op gender (on)gelijkheid in huishoudens. 

Streef je altijd naar maatschappelijke impact, met je onderzoek?
 

“Ik kies in ieder geval vaak onderwerpen die een ‘hot topic’ zijn in de samenleving. Niet om die reden, maar omdat ik ze zelf interessant vind en waardevol om te onderzoeken. De positie van vrouwen op de arbeidsmarkt bijvoorbeeld, de combinatie van arbeid en zorg, flexibilisering, oudere werknemers, ongelijkheid: dit zijn onderwerpen die veel losmaken."

"Het initiatief om er ook buiten de muren van de universiteit iets mee te doen, komt niet altijd van mij. Bij het juridisch bindend vrouwenquotum bijvoorbeeld, hebben wij als wetenschappers de SER geadviseerd, de Sociaal-Economische Raad, samen met een maatschappelijke partner van de Gender & Diversity hub: de Nederlandse Vrouwenraad (NVR). De aanzet daartoe kwam van hen. Mijn collega’s Mara Yerkes, Linda Senden, Ekaterina Rashkova en ik zijn toen samen met mensen van de NVR en het Centre for Inclusive Leadership, een visie gaan schrijven, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. En natuurlijk hoop ik dat er hierdoor wat verandert in het bedrijfsleven."

Natuurlijk hoop ik dat er door een wettelijk vrouwenquotum wat verandert in het bedrijfsleven.

Wordt het wetsvoorstel aangenomen?
 

“We volgen het op de voet. We hebben als onderzoekers bij alle tussenstappen onze visie laten horen. De SER was al bezig met het voorbereiden van een advies aan de regering, toen wij ons document bij hen indienden. We zijn uitgenodigd door de SER op een stakeholder bijeenkomst over dit onderwerp, om mee te praten. Nadat de SER advies had uitgebracht aan de regering en het parlement, in 2019 is er een wetsvoorstel gekomen, in 2020 en een publieke consultatie geweest. Daar hebben we nog verbeterpunten voor aangedragen, we hebben begin 2021 met een Tweede Kamerlid gesproken."

"De bal ligt in het kamp van de Eerste Kamer, ik hoop uiteraard van harte dat de wet er komt. Het wetsvoorstel bevat twee maatregelen om diversiteit in de top van het bedrijfsleven te bevorderen. Ten eerste wordt een quotum ingevoerd van minimaal een derde vrouwen in de raden van commissarissen van Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen. Daarnaast worden grote vennootschappen verplicht passende en ambitieuze streefcijfers op te stellen en jaarlijks te rapporteren over de voortgang."

Wat was jouw aandeel?
 

“Ik bestudeer de sociaal-economische kant: wat gebeurt er in bedrijven nadat een quotum is ingevoerd? En wat gebeurt er in andere landen, nadat zo’n quotum is ingevoerd? In Noorwegen bijvoorbeeld is al langer een hard quotum van 40% vrouwen in Raden van Commissarissen. Binnen de economie is veel onderzoek gedaan naar de business case: of meer diversiteit in de top leidt tot betere bedrijfsprestaties. Dat onderzoek laat wisselende resultaten zien. Soms wordt inderdaad een positief effect gevonden, 
Maar er is ook veel onderzoek dat geen verband vindt, of zelfs een negatief verband. Naast de zakelijk kant, is ook de sociale kant van waarde. Gelijke vertegenwoordiging aan de top als een belangrijk maatschappelijk doel. Ik onderschrijf dat doel. Bovendien: er zijn voldoende gekwalificeerde vrouwen. Er is een landelijke database met meer dan 1500 topvrouwen die gekwalificeerd zijn voor topfuncties ()”

Denk je dat corona de boel kan vertragen?
 

“Dat zou ik echt heel kortzichtig vinden en onterecht. Juist tijdens corona moeten we hiermee doorgaan! Dit is een langetermijnvisie, dit gaat voorbij aan een eventuele economische neergang, aan een gezondheidscrisis. Dit gaat over positieve gevolgen op de lange termijn, voor alle werkende vrouwen en de hele maatschappij.” 

Dit gaat over positieve gevolgen op de lange termijn, voor alle werkende vrouwen en de hele maatschappij.

Je werkt ook mee aan , een onderzoek naar de impact van de coronacrisis op gender (on)gelijkheid in huishoudens. Hoe loopt dat? 
 

"Goed! Dit doen we sinds de pandemie, we hebben nu vier meetmomenten gehad en hebben nu ook financiering gekregen om verder te gaan.  Daar is ook , het is dan ook actueel en relevant onderzoek, in samenwerking met andere universiteiten, geleid door socioloog Mara Yerkes, hier vanuit Utrecht. 
Het is natuurlijk een unieke situatie: een lockdown, kinderopvang en scholen dicht, mannen en vrouwen thuis aan het werk, en daarnaast: veel vrouwen in cruciale beroepen: zorg, onderwijs, supermarkten, die wel door moeten werken, deels buiten de deur.
Wij zijn enorm benieuwd of corona een gamechanger is voor de emancipatie en arbeidsparticipatie en de verdeling van zorg en werk. Wat blijkt? In Nederland voorlopig niet! Heel even, maar we lijken terug te gaan naar pre pandemische tijd. We schreven voor dit onderzoek ook “policy briefs” aan beleidsmakers die op dit onderwerp zitten: over onduidelijkheid over de noodopvang bijvoorbeeld, over verlofregelingen voor vaders."  

Wat maakt je blij? 
 

"Ik vind het fijn als er dankzij wetenschappelijk onderzoek iets verandert in de maatschappij, dat er over ongelijkheid gepraat en nagedacht wordt en er ook iets aan gedaan wordt. Natuurlijk gaan die processen soms traag, maar ik zet me graag in voor verbetering. 
Soms word ik blij van hele kleine stapjes: over de uitkomsten van ons COGIS-NL (Covid19 Gender (In)equality Survey Netherlands) onderzoek zijn we geïnterviewd door het vrouwenblad Flair en zij hebben een groot artikel hierover gepubliceerd. Dat is precies de doelgroep die we wilden bereiken, die aan het denken gezet wordt, over de taakverdeling van werk en zorg."

Hoe combineer je impact activiteiten met je andere werk?
 

“Soms is het niet ingewikkeld. Je gaat in op een verzoek van een journalist, je schrijft mee aan een brief of een beleidsnota, gaat een gesprek aan. Het hoort bij je werk als wetenschapper vind ik. Soms is het wel ingewikkelder en maak je veel uren, die niet altijd wat opleveren, naast onderzoek en onderwijs. Die balans tussen goed voor jezelf en goed voor de maatschappij en je werk-privé balans, moet je wel bewaken. Ik haal er wel veel motivatie en voldoening uit.”