ľ�ϸ���Ӱ��

Socioloog aan de Universiteit Utrecht Tobias Stark heeft een ERC Consolidator Grant verworven. De Europese Unie verstrekt deze subsidie van 2 miljoen euro aan onderzoekers die hun sporen hebben verdiend in de wetenschap. Met de subsidie wil Stark onderzoeken hoe Nederlanders met een migratieachtergrond hun (vaak) duale identiteit kunnen inzetten om vooroordelen tegen te gaan. Stark: “Het idee is dat iemand die zichzelf bijvoorbeeld zowel Turks als Nederlands beschouwt, een brug kan slaan tussen deze twee groepen.”

Omdat mensen over het algemeen een voorkeur hebben om om te gaan met mensen die op hen lijken, is hun sociale wereld vaak etnisch gesegregeerd. Volgens Stark hebben zogenoemde dual identifiers hier, in theorie, unieke kansen om te verbinden: ze worden veelal waargenomen als lid van de etnische minderheid én als lid van de nationale meerderheid. 

Boer Ayoub

Als voorbeeld van een dual identifier noemt Stark ‘Boer Ayoub’, uit het gelijknamige tv-programma. Ayoub is een Marokkaanse Nederlander die boer wil worden. “In de uitzendingen komen mensen uit verschillende kringen aan het woord. Allemaal gebruiken ze andere woorden over hoe ze hem waarnemen: Nederlander, Amsterdammer, Marokkaan, een echte boer. Het leuke is dat hij een brug slaat tussen deze verschillende groepen.”

Sociale netwerken

Maar de Utrechtse socioloog wijst erop dat het al te vaak helemaal niet zo werkt. “Iemand die in Nederland is geboren en van wie de ouders vanuit Marokko naar Nederland zijn geëmigreerd, wordt niet zelden alsnog alleen als Marokkaan of allochtoon bestempeld. Dit beperkt uiteraard hun mogelijkheid, en hun motivatie, om bruggen tussen groepen te slaan.” De vraag is dus of het theoretische principe zich ook echt in de praktijk voordoet. En zo ja: onder welke omstandigheden? En is dit positief of negatief? Met zijn project hoopt Stark antwoorden te vinden op deze vragen. “Ik kijk daarvoor naar sociale netwerken: wie gaat met wie om? Zitten daar dual identifiers bij? Worden beide kanten van hun identiteit waargenomen? En verandert de beeldvorming over andere groepen?”

Na heel wat teleurstellingen ben ik gewoon ontzettend blij om nu met een team aan de slag te kunnen gaan om mijn ideeën uit te werken.

Nieuwe software

Stark gaat met de verworven subsidie een team van drie promovendi en een postdoc samenstellen. “Ik wil kennis uit verschillende disciplines bij elkaar brengen. En met het team wil ik verschillende methodologische invalshoeken gaan gebruiken: van kwalitatieve diepte-interviews en GPS-tracking, tot statistische modellen en longitudinale sociale netwerkanalyse.” De socioloog denkt er ook aan om nieuwe software te ontwikkelen om te meten hoe mensen hun sociale netwerken waarnemen, en hoe ze de etniciteit van anderen waarnemen. Om zulke percepties te kunnen analyseren overweegt Stark om statistische modellen verder te ontwikkelen. 

Ontzettend blij

Vanzelfsprekend is Stark verheugd met de toegekende twee miljoen, waarmee hij de komende vijf jaar verzekerd is van voortzetting van zijn onderzoeksproject. “We weten allemaal hoeveel tijd wetenschappers kwijt zijn met het schrijven van voorstellen voor beurzen. En hoe klein de kans op succes is. Na heel wat teleurstellingen ben ik gewoon ontzettend blij om nu met een team aan de slag te kunnen gaan om mijn ideeën uit te werken.”