ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Eureka! - een houvast voor docenten in onzekere tijden

Hoe maak je leerlingen nieuwsgierig naar wat ze nog niet weten? Hoe help je hen kritisch nadenken over de informatie die ze tegenkomen? En hoe geef je hen voldoende houvast om systematisch en planmatig te werk te gaan? In een tijd waarin technologische ontwikkelingen elkaar snel opvolgen en desinformatie overal opduikt, is dit voor docenten urgenter dan ooit.

Wat Eureka! Biedt

'Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo' is een handboek dat havo- en vwo-docenten in alle vakken ondersteuning biedt bij het aanleren van onderzoeksvaardigheden bij leerlingen. Het biedt een stevige basis om leerlingen onder meer te leren hoe ze betekenisvolle en onderzoekbare vragen kunnen formuleren, informatie kritisch kunnen beoordelen en zelfstandig onderzoek kunnen uitvoeren. In het boek wordt onderzoek vakoverstijgend benaderd, waardoor docenten binnen een team dezelfde taal en aanpak kunnen gaan hanteren.

Die gezamenlijke basis is hard nodig. Onderzoeksvaardigheden ontwikkelen bij leerlingen vraagt niet alleen om kennis van onderzoek doen, maar ook om flexibiliteit in de leeromgeving. Leerlingen moeten ruimte krijgen om keuzes te maken, vragen te stellen en fouten te maken. Eureka! helpt docenten die balans te vinden: gestructureerd en planmatig, maar mét oog voor de eigen inbreng van de leerling.

Waarom juist nu

Het ontwikkelen van kritisch denkvermogen is cruciaal. Leerlingen worden dagelijks geconfronteerd met een overvloed aan informatie – en met de opkomst van AI en slimme algoritmes wordt het steeds lastiger om feit van fictie te onderscheiden. 'Leren onderzoeken' helpt leerlingen niet alleen bij school, maar bereidt hen ook beter voor op hun studie en op hun rol als kritische burgers. Dat onderzoeksvaardigheden in de herziene conceptkerndoelen en -examenprogramma’s opnieuw een prominente plek innemen, bevestigt dit belang.

Succes in de praktijk

Sinds de eerste editie in 2016 is Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo breed omarmd. De eerste druk is inmiddels uitverkocht en van de herziene editie (uit begin 2023) zijn al meer dan 500 exemplaren in gebruik op scholen. Docenten waarderen de combinatie van goed onderbouwde uitleg en concrete lesvoorbeelden afkomstig uit alle vakken. Het handboek laat zien hoe onderzoeksvaardigheden niet alleen in het profielwerkstuk, maar in alle vakken en jaarlagen tot ontwikkeling kunnen komen. In de herziene editie is ook veel aandacht voor ontwerpgericht onderzoek, wat bij uitstek ook goed aansluit bij interesse en het loopbaanperspectief van havoleerlingen.