ľ�ϸ���Ӱ��

Het Delta Climate Center (DCC) in Zeeland is een innovatief nieuw onderzoeks- en onderwijsinitiatief dat zich richt op de grote uitdagingen van klimaatverandering en duurzaamheid in deltaregio’s. Hugo de Boer, wetenschappelijk leider van het DCC voor de Faculteit Geowetenschappen, legt uit: “Het DCC functioneert als een ‘living lab’, waar praktijkgerichte experimenten bijdragen aan concrete oplossingen voor lokale en wereldwijde uitdagingen.”

In 2024 zijn binnen het DCC de eerste drie promotieonderzoeken gestart, een samenwerking tussen de Copernicus Instituut van de Universiteit Utrecht, de HZ ľ�ϸ���Ӱ�� of Applied Sciences en Deltares. Elk project richt zich op een urgente uitdaging in de regio Zeeland. We spraken met promovendi Wim Huibregtse, Saskia Nijhof en Kiara Lasch over hun onderzoek en de manier waarop de samenwerking binnen het Delta Climate Center hun aanpak faciliteert.

Saskia Nijhof: Het veranderende Zeeuwse voedselsysteem

Saskia Nijhof doet promotieonderzoek binnen het Delta Protein-project en richt zich op de mogelijkheden om in Zeeland een lokale, ‘blauw-groene’, eiwitsector te ontwikkelen. Dit houdt in: duurzame eiwitbronnen uit de zee, zoals schelpdieren en zeewier, maar ook uit gewassen op land als bonen en quinoa. Ze onderzoekt hoe consumenten en ondernemers actief kunnen bijdragen aan de transitie naar een duurzamer voedselsysteem.

Saskia’s werk is sterk verbonden met de uitdagingen in de regio. Zo wijst ze op een belangrijke drempel: “Er is weinig acceptatie bij consumenten van voedselbronnen uit zee als mosselen en zeewier. Door bewustwording te creëren, lokale waardeketens te ontwikkelen en innovatie te stimuleren, proberen we deze barrières weg te nemen.”

In samenwerking met Food Delta Zeeland, lokale ondernemers, boeren, studenten en consumenten ontwikkelt Saskia initiatieven om het Zeeuwse voedselsysteem te veranderen. “Een goed voorbeeld is het Plant-Based Seafood-initiatief, dat duurzame, plantaardige alternatieven voor vlees en vis ontwikkelt met ingrediënten zoals bonen, mycoproteïne en zeewier,” vertelt ze. “De uitkomsten van mijn onderzoek dragen bij aan een bredere voedselvisie voor de toekomst, waarin de Zeeuwse delta een modelregio wordt voor duurzame voedselproductie, mét realistische verdienmodellen voor lokale ondernemers.”

Wim Huibregtse: Versnelling van de Zeeuwse groene waterstofeconomie

Wim Huibregtse onderzoekt hoe Zeeland een duurzame waterstofeconomie kan ontwikkelen op een manier die innovatie, bestuur en milieueffecten in balans brengt. Wim legt uit: “De Vlaams-Nederlandse Schelde-delta is de grootste industriële waterstofcluster van de Benelux en heeft dus een enorm potentieel om een sleutelrol te spelen in het waterstofsysteem van de toekomst.” Zeeland is hierdoor een ideale proeftuin voor waterstofinnovatie, aldus Wim.

Veel bedrijven benutten deze kansen nu al, met zowel gevestigde ondernemingen als startups die grootschalige productie van duurzame waterstof willen opzetten in Zeeland. “Deze bedrijven opereren binnen de kaders van het bestuurlijke systeem, wat invloed heeft op de richting en duurzaamheid van de waterstofmarkt,” licht Wim toe. “Het begrijpen van de dynamiek tussen bedrijven en bestuurders is een kernonderdeel van mijn onderzoek. Ik wil beter inzicht krijgen in hoe nieuwe economische paden, zoals de waterstofeconomie, kunnen ontstaan binnen de bestaande bestuurlijke structuren.”

Voor Wim is de samenwerkingscultuur binnen het DCC een grote meerwaarde. “Het DCC is enorm waardevol voor kennisuitwisseling met experts en mede-promovendi. Het biedt een extra thuisbasis om hulp te vragen en inzichten te delen,” zegt hij. “Samen kunnen we van Zeeland een voorbeeld maken voor duurzame delta’s wereldwijd.”

Kiara Lasch: Vergelijking van wereldwijde delta’s

Kiara Lasch onderzoekt hoe delta’s wereldwijd zich kunnen aanpassen aan het groeiende risico op overstroming, als gevolg van de zeespiegelstijging. Ze is bijzonder geïnteresseerd in manieren van klimaatadaptatie die fysiek haalbaar én effectief zijn in verschillende regio’s.

“Veel factoren—zoals politiek, economie en cultuur—spelen een rol in hoe een delta zich kan aanpassen, maar uiteindelijk bepaalt het fysieke landschap de grenzen van wat mogelijk is,” legt Kiara uit. “Ondanks het belang van de fysieke omstandigheden is er nog geen wereldwijde analyse van de beste, fysiek haalbare, manieren om een delta aan te passen aan het klimaat van de toekomst. Met mijn onderzoek wil ik dit gat in kennis opvullen.”

Door delta’s wereldwijd te bekijken, hoopt Kiara een raamwerk te ontwikkelen waarmee regio’s van elkaar kunnen leren. Sommige delta’s vertonen overeenkomsten—wat ze ‘twinning’ noemt—en kunnen vergelijkbare strategieën toepassen en van elkaar leren. Andere delta’s hebben totaal verschillende omstandigheden, en dus ook andere oplossingen nodig.

Voor Kiara is de Zeeuwse delta een ideale proeftuin om haar onderzoek in de praktijk te testen. “Samen met het DCC en Deltares gaan we de Zeeuwse delta in Nederland vergelijken met andere delta’s in de rest van de wereld,” vertelt Kiara. “Zo kunnen we beter begrijpen welke strategieën voor klimaatadaptatie het beste werken, en ook waar de grenzen liggen van wat er mogelijk is. Zo kunnen we beter onderbouwde beslissingen nemen voor de toekomst.”

Samenwerken voor innovatie en duurzaamheid

Het Delta Climate Center is een belangrijk instituut voor de transitie naar duurzaamheid en klimaatbestendigheid in de Zeeuwse delta. Door onderzoekers, onderwijsinstellingen, bedrijven en beleidsmakers samen te brengen, draagt het DCC bij aan praktische oplossingen die zijn afgestemd op de unieke eigenschappen en behoeften van de regio Zeeland. En, zoals Hugo de Boer benadrukt: “Het DCC is een katalysator voor onderzoek en innovatie op het gebied van water, energie en voedsel in Zeeland, en daarmee voor deltaregio’s wereldwijd.”