De kracht van de lach in de coronacrisis

We mogen er eigenlijk niet om lachen, maar toch staan onze media vol met coronagrappen. Lieke Stelling (Talen, Literatuur en Communicatie) en Madelijn Strick (Psychologie), beiden lid van de Utrecht Young Academy, werden geïnterviewd door de  over de rol van hedendaagse humor en humor in de geschiedenis. 

Lieke Stelling (foto: Ed van Rijswijk)

In haar onderzoek naar humor in de tijd van de Reformatie ziet Lieke Stelling overeenkomsten met de huidige crisis. "Door de Reformatie werden mensen ook rechtstreeks getroffen in hun dagelijkse leven, grapjassen verlichtten toen ook de spanning en onzekerheid en creëerden gemeenschapszin." Grappen waren en zijn nog steeds een welkome afleiding. "Humor is een goed medicijn tegen nare dingen.”

Door de geschiedenis heen ziet Stelling weinig verandering in de aard van humor, ook al verandert de vorm. In barre tijden als deze steekt bijvoorbeeld zwarte humor de kop op. "Met grappen doorbreken we de spanning, krijgen we meer grip op een onzekere situatie. Misschien zien we het zelfs als een manier om het ongeluk te bezweren." De soms donkere humor die nu zoveel voorkomt is dus een belangrijke manier om te gaan met deze pandemie.

Madelijn Strick (foto: Ed van Rijswijk)

Madelijn Strick ontrafelt het verloop van humor in de coronacrisis. Het begon met grappen van racistische aard, gevolgd door woordgrappen zoals "John Travolta heeft corona! Oh nee, het was toch Saturday Night Fever”. Op dit moment speelt vooral zelfspot een grote rol, zoals over het hamsteren van wc-papier. 

Ook stipt Madelijn Strick aan dat de saamhorigheid op dit moment groot is. “Onze letterlijke afstand zorgt ervoor dat we elkaar virtueel meer opzoeken. Niet klagen, elkaar aan het lachen maken.”