"De coronacrisis maakt mijn onderzoek nog belangrijker, want hoe voorkom je uitval in een ziekenhuis?"
“Gelukkig had ik al heel veel data verzameld voordat de coronacrisis uitbrak”, zegt Evelien van Leeuwen, die haar HR-gerelateerde promotieonderzoek in het Universitair Medisch Centrum Utrecht uitvoert. Ze is nu halverwege haar promotietraject en werkt, zoals de meesten van ons, verplicht thuis.
Waar gaat je onderzoek precies over?
“Ik onderzoek, samen met een team, de zogeheten “duurzame inzetbaarheid” van medisch specialisten. Wat maakt dat zij het werk volhouden, dat ze niet uitvallen vanwege bijvoorbeeld burn-out én wat maakt dat ze ook gemotiveerd blijven en werkplezier houden tot het eind? Dat is nu urgenter dan ooit. Er is normaal al een hoge emotionele en fysieke werkdruk in dit vak, maar door de coronacrisis is dit voor medisch specialisten in ziekenhuizen nog hoger geworden.”
Er was altijd al een risico dat medisch specialisten zichzelf wegcijferden op het werk. De urgentie om dat te voorkomen, wordt nu nog breder gedragen.
Dacht je toen de coronacrisis uitbrak: nu is alles zo anders, dat mijn eerder verzamelde data onbruikbaar worden?
“Nee, het maakt ze juist nog belangrijker. Er was altijd al een risico dat medisch specialisten zichzelf voorbij liepen op het werk, dat ze zichzelf wegcijferden onder het mom “De dokter is nooit ziek”, dat risico is nu alleen nog maar groter. Mijn onderwerp is nóg relevanter geworden en de urgentie wordt breder gedragen. Want hoe borg je het voorkomen van “uitval” in een organisatie als een ziekenhuis? Dat is een belangrijke vraag.”
Kan je nog bij het ziekenhuis terecht?
“Eén van mijn co-promotoren is dr. Liesbeth van Rensen, adviseur van de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht, zij maakt gelukkig nog wel tijd voor mij en voor ons lopende onderzoek. Maar ze heeft het natuurlijk razend druk, ik weet: ik moet nu niet veel vragen. De medisch specialisten in het ziekenhuis zitten nu niet te wachten op het invullen van een vragenlijst. Eén deel van mijn onderzoek, dat nu zou plaatsvinden, is uitgesteld, namelijk een onderzoek naar de effecten van een training. In die training zouden leidinggevenden van medisch specialisten gestimuleerd worden om steun te bieden aan medisch specialisten op het gebied van hun duurzame inzetbaarheid, werk en loopbaan.”
Waar ben je benieuwd naar, wat betreft de Coronacrisis en jouw promotie-onderwerp?
“Je ziet dat er nu een landelijk contactpunt is voor zorgmedewerkers die psychische steun nodig hebben. Er is een peer-support systeem in het UMC Utrecht, waar nu nog meer gebruik van wordt gemaakt. Daarin kunnen collega’s stoom afblazen bij elkaar, hun stress, zorgen en verdriet delen over de strijd tegen COVID-19. Medisch specialisten zijn vanuit hun professionele rol niet gewend om zich kwetsbaar op te stellen. Ik vraag me af of de ervaringen van deze crisis het beeld daarover fundamenteel verandert.”
Hoe nu verder?
“Ik ben nu vooral bezig met schrijven en met andere delen van mijn promotieonderzoek, die niet noodzakelijk in het ziekenhuis gebeuren. Vorig blok heb ik naast het onderzoek ook onderwijs gegeven aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap van de universiteit. De komende weken staan nog in het teken van het nakijken van tentamens en opdrachten. Ik denk er voor mijn onderzoek wel over na, om wellicht vragen die ik eerder heb gesteld te herhalen, ná de coronacrisis. Vragen als: wat vind je nu van je inzetbaarheid, je werktevredenheid, je loopbaantevredenheid? Misschien komen daar toch wel verrassende dingen uit. Ik hoop dat de nasleep van deze crisis ook wat goeds met zich meebrengt. Ik ben benieuwd of het bepaalde processen in gang zet.”
Interdisciplinair onderzoek
Dit promotieonderzoek wordt uitgevoerd door Evelien van Leeuwen en is een samenwerking tussen wetenschappers uit verschillende vakgebieden. Het onderzoeksteam bestaat naast Van Leeuwen uit twee onderzoekers van het UMC Utrecht: professor Jan-Willem Lammers en Dr. Liesbeth van Rensen.
Vanuit Bestuurs- en Organisatiewetenschap werkt professor Eva Knies mee en vanuit Arbeids- en Organisatiepsychologie professor Toon Taris. Het project komt voort uit het focusgebied Professional Performance van de Universiteit Utrecht, waarin onderzoekers vanuit verschillende disciplines zich buigen over de uitdagingen waarmee mensen in hun werk worden geconfronteerd.