Bevlogen debat over balans en synergie van onderzoek en onderwijs
Hoe vinden we in het hoger onderwijs een balans die recht doet aan het belang van zowel onderzoek als onderwijs? Daarover ging het tijdens het derde en laatste debat rond dit onderwerp dat werd georganiseerd door het Rathenau Instituut. Manon Kluijtmans: "Ik durf te beweren dat toponderzoekers ontzettend veel (kunnen) leren van het geven van onderwijs”.
Het debat werd ingeleid door Rathenau-voorzitter Gerdi Verbeet. Zij benadrukte het belang van onderzoek, onderwijs en de maatschappelijke impact daarvan en gaf daarbij aan dat onderwijs zoveel meer aandacht verdient dan nu het geval is.
Malou van Hintum, moderator van het debat, stelde de zaal vervolgens de vraag of de combinatie van docent en onderzoeker een meerwaarde geeft. Daar kon iedereen het alleen maar over eens zijn. Tegelijkertijd werd hier meteen duidelijk dat onderwijs soms in het gedrang komt in het competitieve wetenschappelijke veld, waar onderzoek veel meer waardering krijgt.
Jos de Jonge, waarnemend hoofd Onderzoek van het Rathenau Instituut, betoogde dat er een integrale visie nodig is op onderwijs, onderzoek en valorisatie en dat het belangrijk is dat visie vanuit de sector zelf wordt geformuleerd, meer nog dan van de minister, die eerder dit een jaar een visie op onderzoek schreef en binnenkort een visie op het Hoger Onderwijs presenteert.
Manon Kluijtmans, vice-rector onderwijs en wetenschappelijk directeur van het Centre for Academic Teaching van de UU, was een van de panelleden in het debat en werd geïntroduceerd als bruggenbouwer. Zij benadrukte dat docentontwikkeling heel belangrijk is en dat daarnaast een cultuuromslag echt nodig is. Uitspraken als ‘je onderwijslast afkopen’ moeten tot het verleden gaan behoren. Verder hield zij een pleidooi voor de flexibele loopbaan. Het moet mogelijk zijn om een deel van je carrière vooral actief te zijn in het onderzoek maar daarna het accent weer vooral te verplaatsen naar onderwijs, zonder dat dat ten koste gaat van je carrière. En ze gaf aan dat je als onderzoeker ontzettend veel kunt leren van onderwijs geven.
Frank Miedema (vice-rector onderzoek) mocht reflecteren op het debat. Hij erkende dat in de huidige universitaire cultuur onderzoekers die onderwijs geven, zichzelf in het huidige stelsel benadelen. Bij de UU wordt er hard aan gewerkt om dit te keren. De UU werkt al vele jaren binnen verschillende programma’s aan de emancipatie van het onderwijs. Docenten worden zoveel mogelijk ondersteund en gefaciliteerd, bijvoorbeeld met het universitaire Centre for Academic Teaching. Het Centre is gevestigd in de Universiteitsbibliotheek op het Utrecht Science Park. Docenten beschikken hier over een docentenkamer en kunnen altijd terecht met vragen of voor meer informatie over docentontwikkeling, onderwijsinnovatie en Educational Scholarship.