ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Op 1 november 2017 is de nieuwe Adviesraad van het Montaigne Centrum voor Rechtspleging en Conflictoplossing geïnstalleerd. In de Montaigne Adviesraad hebben acht mensen zitting met grote ervaring in de praktijk en/of de wetenschap. Vanuit deze ervaring kunnen zij kritisch reflecteren op de koers van het Montaigne Centrum en kunnen zij waardevolle ideeën aandragen voor onderzoeksthema’s.

Tijdens een ‘diner pensant’ op 1 november 2017 bleek meteen al de grote meerwaarde van de Montaigne Adviesraad. De aanwezige leden benadrukten dat het Montaigne Centrum heel mooi en waardevol onderzoek voortbrengt.

Er is ook uitvoerig gesproken over de nieuwe focus. De kunst zal volgens de adviesraad zijn om de balans te bewaken tussen een bewuste keuze voor een bepaalde thematiek, en het aansluiten bij de wensen en capaciteiten van de onderzoekers binnen Montaigne. Bovendien moet er een goed evenwicht worden gevonden tussen de eerste twee pijlers van het nieuwe programma, die zich vooral richten op de democratische rechtsstaat, en de derde pijler, die zich vooral richt op de rechtspraak en de rechtspleging. Voorkomen moet worden dat de eerste twee pijlers de derde gaan overschaduwen.

Tegelijkertijd onderschreven de leden de urgentie van de problematiek waarop Montaigne ‘nieuwe stijl’ zich wil richten. Die kan misschien het beste worden omschreven als de ‘dynamiek binnen de rechtsstaat’, en die verdient inderdaad bijzondere aandacht. In het nieuwe programma moet volgens de adviesraad in ieder geval veel aandacht bestaan voor het gegeven dat de Nederlandse staatsinstellingen, met name de rechter, zich niet meer in een puur Nederlandse omgeving bevinden. In plaats daarvan hebben ze allemaal een steeds meer Europese of internationale rol. Een belangrijke vraag is hoe die rol op een goede manier kan worden ingevuld.

Ook benadrukte de adviesraad het belang van nieuwe ontwikkelingen, zoals het gegeven van ‘trials by media’ – zoals die momenteel zichtbaar worden rondom de #MeToo-campagne – en de toenemende macht van marktpartijen. Een wezenlijke vraag is hoe daarbij voldoende rechtsstatelijke waarborgen kunnen worden geboden.

Een belangrijk deel van de discussie binnen de adviesraad richtte zich ten slotte op de vraag hoe dergelijk onderzoek vanuit Montaigne moet worden ingestoken. De adviesraad vindt de multidimensionale invalshoek van het Montaigne Centrum van grote waarde, nu die het mogelijk maakt juridische inzichten te koppelen aan inzichten uit andere wetenschappelijke disciplines. Daarnaast zou het Montaigne Centrum een belangrijke functie kunnen vervullen van intermediair tussen de meer abstracte, theoretische wetenschap en de praktische vragen waarmee de diverse actoren binnen de rechtsstaat in hun dagelijks werk te maken hebben. Het vertalen van hun inzichten naar de praktijk is iets waar de onderzoekers binnen Montaigne zich op zouden moeten toeleggen. De uitnodiging is daarbij bijvoorbeeld om korte lunchlezingen te verzorgen bij instellingen, rechtbanken of maatschappelijke organisaties om de resultaten van onderzoek op een inzichtelijke manier te presenteren. Ook de blogs kunnen bij deze vertaalslag een belangrijke rol vervullen.

De Montaigne Adviesraad zal één keer per jaar bij elkaar komen, maar de leden zijn steeds ook van harte welkom bij de activiteiten die Montaigne organiseert.