ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Het onstabiele aardmagneetveld van de afgelopen 50 miljoen jaar is mogelijk een voorloper van een wijdverbreide uitbraak van vulkanisme. Dat is een van de conclusies van een artikel dat binnenkort in Nature Geoscience verschijnt.

Het aardmagneetveld

Het aardmagneetveld wordt gegenereerd door stromingen van vloeibaar metaal in de buitenkern van de aarde. Deze stromingen worden veroorzaakt doordat de kern warmte verliest aan de omringende vaste mantel. Deze is ook in beweging en is verantwoordelijk voor het bewegen van de continenten, aardbevingen, vulkanen en zelfs klimaatveranderingen.

Dynamiek en stilstand in het aardmagneetveld

Een internationale groep onderzoekers concludeert nu dat veranderingen in het aardmagneetveld, mogelijk worden veroorzaakt door de invloed van de mantel op de kern. Met name de periode tussen 200 en 80 miljoen jaar geleden (toen er nog dinosaurussen waren) is relevant. Het aardmagneetveld begon met vele, snelle omkeringen (Noordpool werd Zuidpool en vice versa) gedurende 50 miljoen jaar, gevolgd door 40 miljoen jaar van geen verandering.

Vulkaanuitbarstingen met 50 mln jaar ‘vertraging’

Een van de verklaringen, waaraan o.a. Geowetenschapper Douwe van der Meer heeft bijgedragen, is dat de grote afname in omkeringen mogelijk gerelateerd is aan de afname van uitgestrekte vulkanische gebieden, die 50 miljoen later tot uitbarsting kwamen.

Deze gebieden zijn enorme uitvloeingen van lava (bijv. IJsland, Yellowstone), waarvan wordt aangenomen dat ze door hete ‘mantelpluimen’ worden veroorzaakt. De 50 miljoen jaar vertraging tussen de afname van magnetische omkeringen en de eruptie van vulkanische gebieden, wordt dan veroorzaakt door de periode die de mantelpluimen nodig hebben om  vanaf de diepste mantel de oppervlakte te bereiken.

Periode van grootschalig vulkanisme op komst

Als deze conclusie ook valide is voor meer recentere tijden, dan betekent dit dat het onstabiele magnetische veld van de afgelopen 50 miljoen jaar, een voorloper is van een wijdverbreide uitbraak van vulkanisme over de toekomstige 50 miljoen jaar. Dit vulkanisme kan leiden tot wereldwijde klimaatverandering en het grootschalige uitsterven van het leven op Aarde, zoals dit wel vaker is gebeurd in de geologische geschiedenis.

Meer informatie

by A. J. Biggin, B. Steinberger, J. Aubert, N. Suttie, R. Holme, T. H. Torsvik, D. G. van der Meer and D. J. J. van Hinsbergen