ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Rianka Rijnhout is als hoogleraar Instituties, Conflictoplossing en Privaatrecht verbonden aan het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht, de onderzoeksgroepen Montaigne Centrum voor Rechtstaat en Rechtspleging, Ucall en het onderzoekscluster Empirical Legal Research into Institutions for Conflict Resolution (ERI). Zij is programmaleider van Montaigne Centrum voor Rechtstaat en Rechtspleging (samen met Joep Lindeman). Tussen 2019 en 2025 was zij trekker van ERI en gaf daarmee uitvoering namens Utrecht aan het Sectorplan Rechtsgeleerdheid. Het thema Conflictoplossende Instituties (COI, i.s.m. Nijmegen en Leiden) is geworden tot een landelijke, stevige samenwerking tussen verschillende onderzoekers. In Utrecht is het COI-thema vanaf 2025 ingebed in het Montaigne Centrum. 

Het is haar ambitie om vernieuwend en relevant onderzoek te doen naar compensatiesystemen en compensatieprocessen in de breedste in zin van het woord: het aansprakelijkheidsrecht, schadefondsen, no-fault compensatiesystemen, directe verzekeringen, etc. Haar belangrijkste drijfveer daarbij is om schadeafwikkeling te verbeteren voor instituties en kwetsbaren in Nederland en daarbuiten. Zij doet haar onderzoek vaak in teamverband, in samenwerking met stakeholders.  Een belangrijke vraag die zij centraal stelt is: wat is nodig om via een compensatiesysteem tot conflictoplossing te komen? 

Rijnhout spreekt regelmatig op (inter)nationale congressen en geeft lezingen voor professionals. Ook is zij voorzitter van de werkgroep normering van De Letselschade Raad – een stichting die beoogt de schadeafwikkeling voor letselschadeslachtoffers te verbeteren.

In 2016 werd Rijnhout verkozen als één van de 24 toptalenten van de Universiteit Utrecht die zitting mogen nemen in de Utrecht Young Academy. Zij heeft zitting gehad in het bestuur.

Onderzoek

In de afgelopen decennia is inzichtelijker geworden dat de wijze waarop het aansprakelijkheids- en schadevergoedingsrecht is ingericht, complex en belastend is. Het onderzoek naar kenmerken van langlopende letselschadezaken, dat in 2020 onder de leiding van Rijnhout is afgesloten, en ander onderzoek naar slachtofferbehoeften en -ervaringen laten zien dat het aansprakelijkheidsrecht een conflict veelal vereenvoudigt tot een juridisch geschil. Die vereenvoudiging zorgt voor spanning en leidt soms zelfs tot frustratie of zelfs secundaire victimisatie bij gedupeerden, en bezorgt instituties voor conflictoplossing hoofdbrekens. Of alternatieve manieren van compenseren ‘betekenisvoller’ zijn, is niet evident.  Om tot verbeteringen te komen, is samenwerking tussen disciplines nodig. Zij doet daarom niet alleen juridisch, maar ook interdisciplinair en juridisch-empirisch onderzoek.

In het verleden verrichtte zij reeds juridisch-doctrinair, rechtsvergelijkend en empirisch-juridisch onderzoek. Zij werkte samen met juristen uit andere vakgebieden, zoals mensenrechten- en strafrechtjuristen. Ook werkte zij al samen met psychologen, bestuurskundigen en geologen in haar onderzoek. Haar oratie had de titel: ‘Van compensatieconflicten naar betekenisvol compenseren’, waarmee zij betoogt dat het nadenken over compensatie t.b.v. conflictoplossing/-voorkoming zou moeten plaatsvinden vanuit drie perspectieven: het geldende recht, de ervaringen van benadeelden en het theoretische (grond)beginsel dat aan de basis ligt van het compensatiesysteem. Naar aanleiding van haar oratie is zij gevraagd om een preadvies te schrijven voor de VAR, die zij in 2025 schreef in samenwerking met Rosalba van Tilburg.  Haar meest recente onderzoek betreft dat naar kwaliteit van belangenbehartiging in letselschadezaken, de wetsevaluatie van de Wet vergoeding van affectieschade en de wetsevaluatie van de masschadevergoedingsactie in Nederland (lopend).

In internationaal verband is zij actief binnen de Common Core of European Private Law. Zij was reeds landenrapporteur in een rechtsvergelijkend project over causaliteit. In 2023 rondde zij samen met haar collega Tomas Arons een rechtsvergelijkend project af over de afwikkeling van massaschadevorderingen. Thans is zij betrokken bij een rechtsvergelijkend onderzoek over begroting van personenschade.

Ook is zij lid van de onderzoeksschool Ius Commune. Sinds 2024 is zij tevens bestuurslid van de onderzoeksschool namens de UU.

Zij was co-promotor van Kirsten Maes (samen met Ivo Giesen) en Shosha Wiznitzer (samen met Ivo Giesen en Elbert de Jong), en promotor van Marlou Overheul (samen met Kees van den Bos). Zij begeleidt Danai Nikolakopoulou (samen met Sonja Bekker) en Mieke Knoppers (samen met Lydia Dalhuijsen en Gerben Meynen).

Onderwijs

In het onderwijs van Rijnhout staat inbedding van haar onderzoek en het onderzoek van anderen centraal, waarbij zij met haar studenten stilstaat bij actuele juridische en maatschappelijke ontwikkelingen en vraagstukken. Voorbeelden daarvan zijn de betekenis van de zelfrijdende auto, en AI in het algemeen, voor de vormgeving van compensatiesystemen en de doorwerking van mensenrechten in het aansprakelijkheidsrecht en het schadevergoedingsrecht. Zij daagt haar studenten uit om nieuwe vragen van aansprakelijkheid en schadevergoeding te formuleren en ter hand te nemen.

In 2015-2016 volgde zij de Leergang Onderwijskundig Leiderschap (CEUT) en in 2017 haalde zij haar Senior Kwalificatie Onderwijs. In 2013 en 2014 werd zij genomineerd voor de Docent Talentprijs van rechtsgeleerdheid. In 2020 haalde zij haar Senior Kwalificatie Onderzoek.

Impact

De thematiek die Rijnhout centraal stelt in haar onderzoek vraagt om het creëren van impact. Rijnhout streeft in verschillende rollen naar duurzame impact. Via onderwijs voor professionals, (opdracht)onderzoek, werkgroepen en experttafels probeert zij bij te dragen aan discussies in het professionele veld. Ook probeert zij via publiekslezingen, blogs en podcasts haar kennis begrijpelijk over te brengen aan een breder publiek.

Rijnhout heeft zich ook bestuurlijk ingezet voor impact van onderzoek en onderwijs via haar bestuursfunctie in het Impactbestuur van de Faculteit REBO (2019-2021).

Nevenactiviteiten

Afgezien van haar onderzoeks- en onderwijsactiviteiten is Rijnhout redacteur van het Tijdschrift Vergoeding voor Personenschade en van het tijdschrift Overheid en Aansprakelijkheid. Zij maakt ook deel uit van de editorial board van Utrecht Law Review. Sinds 2017 is zij medewerker van het Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht. Sinds 2015 is zij actief binnen De Letselschade Raad als voorzitter van de Werkgroep Normering, die als doel heeft de afwikkeling van letselschadevorderingen efficiënter en vlotter te laten verlopen, en daarmee voor rechtszekerheid voor en rechtsgelijkheid tussen slachtoffers te zorgen. Rijnhout is één van de permanente docenten in de verplichte postacademische opleiding van de LSA (Letselschade Advocaten). Tot slot is zij sinds 2022 rechter-plaatsvervanger bij de Rechtbank Overijssel.