President Macron op zoek naar verzoening met Afrika

Emmanuel Macron. Bron: Wikimedia/Austrazil
President Emmanuel Macron. Bron: Wikimedia/Austrazil

De Franse President Emmanuel Macron organiseerde op 8 Oktober een nieuwe Frans-Afrikaanse top waarin onderwerpen als 'burgerbetrokkenheid en democratie' en 'zakendoen en innoveren' centraal stonden. De top zou 'radicaal anders' worden dan eerdere ontmoetingen. Historicus Dr. Frank Gerits legt in The Conversation uit of dat ook is gelukt.

Oude strategieën

Tijdens de top beschuldigden jonge Afrikaanse entrepeneurs Frankrijk ervan een neo-koloniaal beleid te voeren, bijvoorbeeld door hun steun voor de nieuwe leider van Chad Mahamat Idriss Déby. Macron's diplomatieke strategie is dan ook niks nieuws: in de jaren 50 paste Frankrijk dezelfde strategie toe, zonder succes. Gerits denkt dat de geschiedenis zich zal herhalen: "Dat komt omdat het niet strookt met het wereldbeeld van de Afrikanen - een wereld die bestaat uit imperialisten en antikolonialisten, waar voortdurend wordt gewezen op de noodzaak van een fundamentele dekolonisatie van de samenleving."

Ook Macron's poging tot verzoening door Kameroenese intellectueel en filosoof Achille Mbembe zijn visie te laten verkopen is een oud recept. Via de Negritudé beweging werd in de jaren 50 de waarde van de Frans-Afrikaanse relatie uitgelicht: "Door de nadruk te leggen op de diensten die Frankrijk kan aanbieden, wilde het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken vermijden de Afrikaanse nationalistische trots te kwetsen, die op een hoogtepunt was toen 1960, het jaar waarin 17 landen onafhankelijk werden, naderde. Macrons inspanningen om Afrika tastbare voordelen te bieden, een overbruggingskrediet voor Sudan bijvoorbeeld, is een teruggrijpen naar die tijd," zegt Gerits.

Kleine kans van slagen

Frank Gerits blijft dan ook skeptisch over Macron's nieuwe strategie: "Macrons culturele strategie, gericht op het maatschappelijk middenveld, lijkt logisch. Maar ze zal ondoeltreffend blijven als ze niet erkent dat veel leden van de Afrikaanse civiele maatschappij de Franse inmenging niet appreciëren. De harde interactie tijdens de top in Montpellier doet dat vermoeden. Het valt daarom te betwijfelen of de Franse terugkeer naar de culturele diplomatieke strategie van de jaren vijftig en zestig andere resultaten zal opleveren," aldus Gerits.

Meer informatie