Ontbrekend stuk DNA in een gen verantwoordelijk voor vachtkleur oranje katten

Frank van Steenbeek in EditieNL

Garfield, de Je-weet-wel kater van Jan Jans en de Kinderen en Dikkie Dik: allemaal voorbeelden van populaire oranje katten. Uit Amerikaans en Japans onderzoek, gepubliceerd in Current Biology, werd de oorzaak van de oranje vachtkleur van katten beschreven. We weten al tientallen jaren dat de oranje kleur iets te maken heeft met het X-chromosoom. Nu weten we dat een stukje ontbrekend DNA bij het gen ARHGAP36 met deze kleur te maken heeft.

Een kat die op een tafel ligt die naar de lezer kijkt.

EditieNL ging in gesprek met moleculair geneticus Frank van Steenbeek van het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde over de bevindingen en om de relevantie van dit onderzoek te helpen begrijpen: " Het gen komt tot expressie in de hersenen en de hormoonklieren, en de onderzoekers willen nu gaan kijken of het een relatie kan hebben met gedrag of met gezondheidsproblemen, zoals hartafwijkingen. Frank van Steenbeek doet al jaren onderzoek naar erfelijke hartafwijkingen bij katten, maar daarbij is geen verband te leggen met vachtkleur."

Welzijn

Net zoals de gevonden DNA-mutatie zorgt voor de rode kleur bij katten, zijn andere DNA-mutaties verantwoordelijk voor uiterlijke kenmerken, zoals gevouwen oren, haarloosheid, staartloosheid of korte pootjes bij katten. Fokkers selecteren hier gericht op om de afwijkingen in stand te houden, maar deze uiterlijke kenmerken tasten het welzijn van de kat aan.

We weten bijvoorbeeld dat gevouwen oren bij katten ontstaan als gevolg van een DNA-mutatie die de ontwikkeling van het kraakbeen verstoort.  Kraakbeen komt ook voor in de gewrichten, waardoor deze katten ook ernstige gewrichtsproblemen kunnen ontwikkelen.

Het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde onderzoekt hoe genetica bijdraagt aan diergezondheid en dierenwelzijn. Door erfelijke factoren beter te begrijpen, kunnen we aandoeningen bij dieren eerder opsporen, behandelen en zelfs in toekomstige generaties voorkomen. Zo werken we aan gezondere dieren en betere zorg, nu en in de toekomst.