'Leviathan' van Thomas Hobbes toen en nu

Uitsnede omslag boek Leviathan door Thomas Hobbes. Bron: Wikimedia
Uitsnede omslag boek Leviathan door Thomas Hobbes. Bron: Wikimedia

Hoewel het boek Leviathan van Thomas Hobbes inmiddels eeuwenoud is, zien we nog steeds de invloed ervan in de opbouw van onze maatschappijen. Prof. dr. Beatrice de Graaf (Geschiedenis en Kunstgeschiedenis) was te gast bij  om te praten over Leviathan, veiligheid en de aard van de mens.

Prof. dr. Beatrice de Graaf. Foto: David van Dam
Prof. dr. Beatrice de Graaf

Kind van zijn tijd

"Ik lees filosofische boeken altijd wel echt als historicus," zegt De Graaf. Op verschillende punten in de uitzending benadrukt ze hoe belangrijk het is om een boek als dit als 'kind van zijn tijd' te zien. Zo groeide Hobbes bijvoorbeeld op in een tijd van godsdienst- en burgeroorlogen waarin men vooral bang was voor huurlingen: hij zag de staat als een manier om burgers zo te beschermen dat ze veilig 'hun ding konden doen'.

Veiligheid vandaag

Boek Leviathan door Thomas Hobbes. Bron: Wikimedia
Boek Leviathan door Thomas Hobbes. Bron: Wikimedia

"De invloed van Hobbes is nu weer heel erg groot," vertelt De Graaf. "Met 9/11 en de nieuwe chaos zitten we eigenlijk weer terug in dat oude veiligheidsparadigma en kunnen we ons weer heel goed voorstellen dat mensen teruggrijpen op de staat als een beschermer van de veiligheid." We moeten ons daarbij wel afvragen of het introduceren van nieuwe regels en beperkingen de vrijheid oplevert waarin de mens 'zijn ding kan doen', zoals Hobbes zich dat voorstelde in de zeventiende eeuw.

Meer informatie