ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Op de eerste dag van COP27 – de jaarlijks terugkerende Conference of the Parties to the United Nations Framework Convention on Climate â€“ legt Daphina Misiedjan bij radioprogramma Vroege Vogels uit wat we onder klimaatonrechtvaardigheid verstaan. "Vooral landen in het globale Zuiden ondervinden de impact van klimaatverandering, terwijl ze er eigenlijk weinig aan hebben bijgedragen in termen van CO₂ -uitstoot. Daarbij hebben deze landen minder kapitaal en minder toegang tot technologie die hen kan beschermen." Verder bereidt Misiedjan met Greenpeace een rechtszaak voor tegen de Nederlandse staat, met als inzet het afdwingen van klimaatbeleid voor Bonaire. Daphina Misiedjan â€“ eerder verbonden aan het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law â€“ werkt bij het International Institute of Social Studies (ISS).  

Westerse landen krijgen kritiek dat zij niet voldoen aan de toegezegde 100 miljard dollar jaarlijks om lage-inkomenslanden bij klimaatadaptatie en klimaatmitigatie te helpen. Maar is 80 miljard (zoals de OESO heeft berekend) niet al heel wat? "Je moet kijken naar hoe men het geld verdeelt, hoe landen er aanspraak op kunnen maken", zegt Misiedjan. "Daarbij zie je veel bureaucratische obstakels en ook voorwaarden waaronder je het geld kunt krijgen. Soms komt maar een klein gedeelte van het geld bij de mensen waarom het gaat. Corruptie in die ontvangende landen kan inderdaad een belemmering vormen, maar nu zien we óók dat het geld niet goed terecht komt, namelijk vooral bij westerse bedrijven."

Misiedjan adviseert momenteel Greenpeace bij de voorbereiding van een rechtszaak om voor Bonaire klimaatsteun af te dwingen. "Het interessante is dat we de afgelopen decennia een aantal klimaatverdragen hebben gehad, waarbij Nederland partij is. Maar Nederland heeft deze alleen ondertekend voor Europees Nederland, dus niet ook voor de Caraïbische eilanden, met als gevolg dat er voor hen eigenlijk geen klimaatplannen zijn. Maar Bonaire wordt gezien als een gemeente van Nederland, en dat betekent dat Nederland een directe zorgplicht heeft. In hebben we gezien dat eenvijfde van Bonaire binnen tachtig jaar zal verdwijnen door klimaatverandering als er niet wordt ingegrepen. Er moet dus een plan komen voor Bonaire en de andere eilanden. De rechtszaak is bedoeld om dit af te dwingen." De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties heeft weliswaar ook andere zaken aan haar hoofd, zegt Misiedjan, maar zou hiervan werk moeten maken. "Klimaat is een beetje het ondergeschoven kindje geweest. We hebben ook Sint Maarten met orkaan Irma gehad. Er zijn echt hele duidelijke thema's waarop nu ingespeeld moet worden." 

Wat verwacht Misiedjan van de rechtszaak? "In de Urgendazaak is voor Europees Nederland een bepaalde zorgplicht vastgesteld, ook op basis van mensenrechten. Ik hoop dat dit nu ook voor het Caraïbische deel gedaan gaat worden. Verder hoop ik dat tijdens de COP27 Nederland niet alleen de belangen behartigt van Europees Nederland maar ook van de Caraïben, door vast te houden aan de 1.5 graden opwarming. Volgende week spreek ik met de Tweede Kamer hierover, dus ik wil ze dan adviseren om deze richting op te gaan."