Economische rampen toen en nu
Verschillende leiders hebben de coronacrisis al vergeleken met een oorlog. De huidige situatie wordt vaker gelinkt aan economische rampen uit het verleden. Maar wat klopt er eigenlijk van die vergelijking? Prof. dr. Bas van Bavel (Economische en sociale geschiedenis) was te gast bij podcast om een licht te werpen op de geschiedenis van crises.
Crises door de eeuwen heen
In vergelijking met crises waar we mee kampten in de twintigste eeuw, zoals de Grote Depressie en de periode na de Tweede Wereldoorlog, is de coronacrisis niet per se meer ingrijpend. "Iedere schok, en ook deze, die legt bestaande zwakheden in de samenleving bloot of onthult juist de kracht van die samenleving. Dat bepaalt in belangrijke mate ook de effecten," vertelt Van Bavel. Daarnaast worden de effecten van elke crisis bepaald door specifieke keuzes die gemaakt worden, en die verschillen per historische context.
Maatschappelijke balans
Toch zijn er ook belangrijke verschillen: die draaien niet om het verloop van de crises, maar om hoe erop gereageerd wordt met het oog op de toekomst. In de twintigste eeuw was er een sterke maatschappelijke balans, die nu minder aanwezig is door bijvoorbeeld de grote macht van bedrijven. De gevolgen daarvan zijn te zien in het antwoord op de crisis van 2008, die voor het eerst maatschappelijke ongelijkheden niet verminderde, maar juist vergrootte. Van Bavel hoopt dat we nu inzien dat dat antwoord niet het juiste was en het deze keer anders zullen doen.
Keuzes
Van Bavel was eerder te gast bij de podcast , waarin hij vergelijkbare onderwerpen aansneed. Zo vertelt hij over de impact van welvaart en technologie op de veerkracht van een maatschappij in crises als deze. Technologie kan bijvoorbeeld een samenleving beschermen, of juist in meer gevaar brengen: ook hier draait het uiteindelijk om de keuzes die bepalen hoe verschillende middelen worden ingezet.