Begrip voor Rusland kan bijdragen aan een stabiel Europa
Wat valt er te winnen als het Westen meer begrip toont voor de beweegredenen van Poetin? Universitair Docent Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen dr. Laurien Crump schreef erover in het NRC.
Oude beloftes
Volgens de Verenigde Staten is de stationering van grote groepen Russische militairen aan de grens met Oekraïne een voorteken voor een volledige invasie. Maar hoe zeker weten we eigenlijk dat dit achter deze zet van Poetin zit? "Aan Russische zijde is reële angst voor de plaatsing van NAVO-raketten in Oekraïne. Dit kan de Russische troepenopbouw langs de grens met het buurland verklaren: willen de Russen daadwerkelijk Oekraïne binnenvallen of wil Poetin zijn oproep tot dialoog en zijn ‘rode lijn’ ten aanzien van NAVO-expansie kracht bijzetten?" vraagt Crump zich af. Rusland beweert dat de NAVO aan het eind van de Koude Oorlog beloofde zich niet verder oostwaarts te bewegen; westerse politici bestempelen dit als een mythe. Crump problematiseert dit: "Historici zijn het er inmiddels echter over eens dat onder andere de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, James Baker, wel degelijk in het kader van gesprekken over de eenwording van Duitsland aan Gorbatsjov heeft voorgespiegeld dat de NAVO „would not shift one inch eastward”".&Բ;
Westerse dreiging
Rusland wordt al decennia lang buitengesloten, wat de relatie nog meer op scherp zet. Crump schrijft: "De Amerikaanse topdiplomaat William Hill beargumenteert in zijn boek No Place for Russia dat de centrale positie van de NAVO en de EU in de Europese veiligheidsarchitectuur en diplomatie de integratie van Rusland in een Euro-Atlantisch veiligheidssysteem onmogelijk heeft gemaakt, met alle gevolgen van dien. In de NAVO en de EU is immers daadwerkelijk geen plaats voor Rusland." Zo lijkt de troepenopbouw aan de Oekraïense grens eerder een symptoom dan een oorzaak. Het Westen lijkt zich hier echter niet van bewust: "Nu lijkt enig historisch besef of vermogen tot empathie aan westerse zijde te ontbreken. Dat zal Poetin cum suis er uiteindelijk toe nopen daadwerkelijk een rode lijn te trekken. En dat zal Europa pas écht destabiliseren," aldus Crump.