Automatisering ontmenselijkt de samenleving
Hoorcolleges kan je online volgen en bij een restaurant gebruik je een QR-code om je eten te bestellen. Volgens historicus dr. René Koekkoek zorgt automatisering ervoor dat alledaagse sociale interacties uit de samenleving verdwijnen. In waarschuwt hij voor de mogelijke gevolgen van dat verlies.
De kunst van het samenleven
Steeds meer publieke ruimtes introduceren zelfservice: in de supermarkt, het openbaar vervoer en de bibliotheek is contact met werknemers niet langer een vereiste. “De publieke ruimte wordt letterlijk ‘ont-menselijkt’,” vindt Koekkoek. “Door alle menselijke interactie zoveel mogelijk te verbannen, verleren en verliezen we de kunst van het samenleven.” Volgens hem zijn de kleine, alledaagse interacties van essentieel belang om de vervreemding en ontmenselijking van ons algehele publieke leven te voorkomen.
De smeerolie droogt op
“Sociale interactie vraagt om omgangsvormen en aanpassing,” aldus Koekkoek. Het handelen naar- en vormgeven van- gedeelde normen, is volgens hem de smeerolie van de sociale interactie. “Die smeerolie raakt opgedroogd. En dan gaat het piepen, kraken, botsen en vastlopen.” Door de ontmenselijking van de publieke ruimte dreigen omgangsvormen en aanpassingsvermogen verloren te gaan. “Natuurlijk is het een kwestie van balans zoeken,” relativeert hij. “Maar de balans begint in hoog tempo door te slaan naar de verkeerde kant.”