ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Samenvatting proefschrift

Feochromocytomen zijn tumoren van de bijnier die zowel bij honden als mensen voorkomen. Deze tumoren produceren vaak een overmaat aan stresshormonen zoals adrenaline en noradrenaline, wat kan leiden tot ernstige complicaties zoals hoge bloeddruk en hartritmestoornissen. De diagnose is uitdagend, omdat de klachten vaak aspecifiek zijn en referentiewaarden voor diagnostische testen tot nu toe ontbraken. Het ontstaan van deze tumoren bij honden is grotendeels onbekend, en behalve chirurgische verwijdering van de tumor bestaan er geen effectieve behandelingen. Na operatie kunnen sommige honden een recidief of uitzaaiingen ontwikkelen, wat de prognose onzeker maakt.

In dit promotieonderzoek is het ontstaan van feochromocytomen bij honden onderzocht. Dit inzicht vormt de basis voor beter begrip van de ziekte en toekomstige mogelijkheden voor behandeling. Daarnaast is gewerkt aan verbetering van de diagnostiek en prognose. Zo zijn referentiewaarden vastgesteld voor metanefrines, afbraakproducten van stresshormonen, waarmee de diagnose betrouwbaarder kan worden gesteld. Ook zijn de genetische en metabolomische eigenschappen van deze tumoren in kaart gebracht, om hun kenmerken en mogelijke aangrijpingspunten voor therapie te onderzoeken. Verder is een histopathologische score ontwikkeld die de overleving van honden na operatie voorspelt.

Tot slot is een nieuw in vitro model ontwikkeld: feochromocytoom-organoïden, de eerste wereldwijd. Deze driedimensionale mini-tumoren worden in het laboratorium gekweekt en vormen een eerste stap richting modellen die eigenschappen van de oorspronkelijke tumor behouden en zo in de toekomst kunnen dienen om reacties op medicijnen te voorspellen.

Dit onderzoek biedt nieuwe inzichten in het ontstaan, de diagnostiek en de prognose van feochromocytomen bij honden, en levert met het organoïdenmodel bovendien een waardevol hulpmiddel dat ook relevant kan zijn voor onderzoek en behandeling van deze zeldzame tumoren bij de mens.

Als de kandidaat een lekenpraatje houdt, start de livestream een kwartier eerder