ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Op vrijdag 30 april 2021 om 10.30 uur zal Julia Penning de Vries haar proefschrift met als titel Are we on the same page? Understanding shared perceptions of people management: a multilevel multimethod study in schools online verdedigen.

In het voortgezet onderwijs maken ervaren medewerkers vaak de stap naar een positie als teamleider, afdelingsleider of direct leidinggevende. Dit zien we overigens ook in andere sectoren, zoals binnen de zorg. De ervaring en kennis die zij hebben is belangrijk, als professionals weten zij immers als geen ander wat er speelt op de werkvloer.  Tegelijkertijd is het van belang aandacht te besteden aan de verantwoordelijkheid die zij hebben voor het ondersteunen en motiveren van de medewerkers in hun team. Immers, niet iedere goede leraar is ook een goede leidinggevende voor een team van medewerkers. 

Julia Penning de Vries onderzocht voor haar proefschrift het peoplemanagement van leidinggevenden. Peoplemanagement gaat over de steun die leidinggevenden geven aan medewerkers door ondersteunend leiderschap en de implementatie van HR-maatregelen. In het bijzonder onderzocht zij de percepties die leidinggevenden en hun medewerkers in het voortgezet onderwijs hebben. Zitten zij op één lijn als het gaat om peoplemanagement? 

Dat is een belangrijke vraag. In het voortgezet onderwijs is er is sprake van een lerarentekort en een van de redenen waarom leraren vertrekken is omdat ze niet tevreden zijn met hun werkomgeving – waar de leidinggevende een belangrijke rol in heeft. 

‘Om beter onderwijs te krijgen is een professionele school essentieel’ zegt Penning de Vries. ‘En daar zijn leidinggevenden (teamleiders en afdelingsleiders) een belangrijk onderdeel van. Zij kunnen het HRM-beleid maken en breken en spelen een hele belangrijke rol in het schoolleiderschap. Er zijn op dit gebied heel veel goede intenties, maar het komt nog niet echt aan bij leraren. Dat staat effectief HRM-beleid en schoolleiderschap vaak in de weg.’ 

Conclusies

Uit Penning de Vries’ onderzoek blijkt dat: 

• Leidinggevenden doorgaans positiever over hun eigen peoplemanagement zijn dan hun medewerkers.
• Er veel verschillen zijn tussen percepties van medewerkers onderling over het peoplemanagement van dezelfde leidinggevende.
• Wanneer een leidinggevende veel positiever is over het eigen peoplemanagement dan medewerkers, hangt dit samen met lagere teamprestaties. 
• Wanneer medewerkers meer op één lijn zitten over peoplemanagement, nemen werktevredenheid en teamprestaties toe.
• Wanneer leidinggevenden meer peoplemanagement-vaardigheden hebben, zitten zij meer op één lijn met hun medewerkers over peoplemanagement.  
• Wanneer er een groter gevoel van psychologische veiligheid is, zitten leidinggevenden en medewerkers meer op één lijn.
• De verwachtingen van medewerkers geven deels vorm aan de percepties die medewerkers hebben van het peoplemanagement van hun leidinggevende.  

Hoewel het empirische onderzoek heeft plaatsgevonden in het voortgezet onderwijs, is de discrepantie in percepties niet uniek voor deze context. ‘De concepten die zijn onderzocht in mijn onderzoek, zijn van belang in meerdere sectoren.’ zegt Penning de Vries. ‘In bijna elke organisatie hebben medewerkers een leidinggevende en daarmee ook een bepaalde perceptie van het peoplemanagement van deze persoon. Het is dus in veel organisaties relevant om de vraag te stellen: zitten we op één lijn over peoplemanagement?’ 

Professionalisering van leiderschap 

Penning de Vries reikt ook concrete adviezen aan: 

• Geef meer aandacht voor professionalisering van leidinggevenden. Bijvoorbeeld in de vorm van trainingen, intervisie en onderlinge coaching.
• Sta tijdens de gesprekken tussen leidinggevenden en medewerkers vaker stil bij percepties van peoplemanagement en de behoeften van medewerkers. Leidinggevenden worden zich hierdoor meer bewust van wat anderen denken en kunnen hun gedrag daarop aanpassen. 
• Peoplemanagement gaat uit van maatwerk, oog hebben voor verschillen en flexibiliteit. In een context (zoals het voortgezet onderwijs) waarin steeds meer HR-verantwoordelijkheden bij teamleiders komen te liggen, maar waar ook veel gestandaardiseerde regels en afspraken zijn (denk aan salarisschalen en de cao), kan dat op gespannen voet met elkaar komen staan. Dat is iets om rekening mee te houden. 

Julia Penning de Vries MSc is als universitair docent en promovenda verbonden aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht.