ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Op vrijdag 31 oktober verdedigt Oene de Haan zijn proefschrift ‘The Implementation of Reforms: The Austrian Empire, the Kingdom of Bavaria and the Kingdom of Prussia in the First Half of the Nineteenth Century’. Hierin onderzoekt hij wat ertoe leidt dat grote hervormingen slagen of vastlopen.

Factoren voor succes of mislukken van hervormingen

Als je vandaag de dag een krant openslaat, is de kans groot dat je een artikel tegenkomt over de noodzaak, het vastlopen, of de onuitvoerbaarheid van een bepaalde hervorming. Welke factoren bepalen eigenlijk de kans van slagen van een hervorming? En wat kan de geschiedenis ons daarover leren? De Haan beantwoordt deze vragen aan de hand van de geschiedenis van de belasting- en landhervormingen in Oostenrijk, Beieren en Pruisen in de eerste helft van de negentiende eeuw.

De hervormingen waren zeer omvangrijk en heel ingewikkeld: miljoenen stukken land moesten worden opgemeten en op hun waarde worden onderzocht om tot een aanvaardbare belastingsom dan wel landbezit voor alle partijen te komen. De Haan heeft voor elke staat het gehele hervormingstraject onderzocht: van een door de centrale overheid geformuleerd plan en het overleg met belanghebbenden, tot en met het werk van landmeters en ambtenaren. Zij moesten in onderhandeling met landeigenaren en boeren tot de vaststelling van een belastingsom of landbezit komen.

Volgens De Haan laten de casestudies zien dat, voor succesvolle hervormingen, de centrale overheid voldoende kennis en ervaring met de inhoud van een hervorming moest bezitten. Daarnaast kreeg de implementatie pas vaart na het sluiten van een compromis. Tot slot was het uiteindelijke succes afhankelijk van de mate waarin de centrale overheid het lokale territorium beheerste.