ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Samenvatting

Dit proefschrift beschrijft hoe verschillende karakteristieken van de rode bloedcel (RBC) kunnen worden gebruikt als marker van ziekte-ernst bij verschillende soorten erfelijke hemolytische bloedarmoede. 
De belangrijkste functie van de RBC is het transporteren van zuurstof vanuit de longen naar de verschillende weefsels. De vervormbaarheid van de RBC is hiervoor cruciaal, aangezien de diameter van de kleinste bloedvaten kleiner is dan die van de RBC zelf. Vervormbaarheid kan worden gemeten door middel van ektacytometrie. In dit proefschrift wordt de ontwikkeling beschreven van zuurstof-gradiënt-ektacytometrie. Met behulp van deze techniek wordt de vervormbaarheid van RBCs gemeten onder verschillende zuurstofspanningen. De techniek is bij uitstek bedoeld voor patiënten met sikkelcelziekte, een ernstige erfelijke aandoening waarbij RBCs gaan sikkelen bij lage zuurstofspanning.  In dit proefschrift wordt onderzocht wat de waarde is van deze techniek voor deze patiëntengroep als marker van effectiviteit van therapie en ziekte-ernst. 
Om te kunnen vervormen en te overleven heeft de RBC energie nodig. Hiervoor is de RBC in belangrijke mate afhankelijk van pyruvaatkinase. Dit enzym blijkt in verschillende types van erfelijke bloedarmoede, waaronder sikkelcelziekte, minder goed te functioneren. Het nieuwe medicijn mitapivat kan pyruvaatkinase stimuleren en is daardoor een mogelijke nieuwe behandeling van sikkelcelziekte en andere soorten erfelijke bloedarmoede. Ektacytometrie kan gebruikt worden om de werking van dit medicijn aan te tonen en zo als biomarker te dienen.
Biomarkers die RBC karakteristieken weergeven zijn belangrijk in de diagnose en behandeling van verschillende soorten zeldzame erfelijke bloedarmoede, en bieden zodoende de mogelijkheid om een behandeling op maat te kunnen geven.