ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Intensivering van de landbouw heeft het landschap in Nederland drastisch veranderd, met een toename van de landbouwproductie, maar een afname van andere waardevolle ecosysteemdiensten zoals bestuiving, waterkwaliteit en recreatie. Om deze afweging te doorbreken, moet de invloed van landgebruik configuratie beter worden begrepen en gecommuniceerd. Dit blijkt uit promotieonderzoek van Swantje Gebhardt aan de Universiteit Utrecht. De studie toonde aan dat intensieve landbouwpraktijken de voordelen van natuurlijke landschapselementen kunnen ondermijnen als hun ruimtelijke indeling hun functie niet ondersteunt. Zo kan uitgestrekt grasland meststoffen van omliggende landbouwgronden opvangen, maar als het verspreid is over kleine gebieden en de meststoftoevoer hoog is, neemt het risico op waterverontreiniging toe. Evenzo bepalen het gebruik van pesticiden en de configuratie van bestuivershabitats de afweging tussen wilde bestuiving en de gezondheid van bestuivers. Simulaties van de verplaatsing van bestuivers lieten zien dat geclusterde habitats bestuivers beter beschermen tegen blootstelling aan pesticiden dan verspreide habitats, maar dat ze ook de toegang tot akkers die bestuiving vereisen, beperken. Om deze ruimtelijke processen en hun effecten op de levering van ecosysteemdiensten tastbaar te maken voor belanghebbenden, is een participatieve tool genaamd PLACES ontwikkeld. PLACES stelt gebruikers in staat om landgebruikscenario's te ontwerpen en biedt direct kaarten die de effecten op verschillende ecosysteemdiensten weergeven. Een workshop waarin de tool werd toegepast met deelnemers met verschillende achtergronden, toonde aan dat het ruimtelijk weergeven van afwegingen tussen ecosysteemdiensten constructieve discussies over maatschappelijke doelen voor landschapsbeheer bevorderde. De dialoog benadrukte dat het erkennen van de interacties tussen landbouw en natuur het bewustzijn van nuttige natuurlijke functies en de noodzaak van strategische interventies vergroot.