ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Alle cellen in het menselijk lichaam hebben hetzelfde DNA, maar toch kunnen ze hele verschillende functies hebben: vergelijk bijvoorbeeld eens een darmcel met een hersencel. Dit krijgen cellen voor elkaar door elk een andere set genen, die op het DNA zitten, te expresseren om cel onderdelen te maken.

Het reguleren van genexpressie gebeurt door andere stukjes op het DNA, de ‘enhancers’. Enhancers rekruteren eiwitten waarmee genen aan en uit kunnen worden gezet. Het interessante is dat enhancers dichtbij het gen kunnen zitten dat ze moeten reguleren, maar soms ook heel ver weg. In dit proefschrift hebben we onderzocht hoe enhancers over zulke lange afstanden met hun genen kunnen communiceren. We hebben de afstand op het DNA tussen enhancers en genen veranderd en we hebben ‘enhancer’ eiwitten uitgeschakeld, telkens om te meten wat er gebeurt met de expressie van genen.

We hebben gevonden dat enhancers die ver weg zitten meer moeite moeten doen om hun genen te activeren. Hierdoor moeten voor deze enhancers alle ‘enhancer-eiwitten’ perfect aanwezig zijn in de cel. We denken dat dit gebruikt kan zijn door de evolutie: door enhancers op afstand te houden worden deze genen niet per ongeluk overal geactiveerd, maar alleen in die perfecte cellen waar ze echt nodig zijn. Onze resultaten geven meer begrip van genregulatie, maar geven mogelijk ook belangrijke inzichten in het ontstaan, en in eventuele behandelrichtingen, van ziektes waar enhancers bij betrokken zijn, zoals kanker of specifieke ontwikkelingsziektes.