ľ¹Ï¸£ÀûÓ°ÊÓ

Etzel van Dooren verdedigt zijn proefschrift over de aansprakelijkheid op grond van een 403-verklaring, op 3 maart 2021 aan de Universiteit Utrecht. Het is een studie naar de uitleg van de 403-aansprakelijkheid in het licht van de functie van deze aansprakelijkheid bij de compensatie van crediteuren van de 403-maatschappij.

Samenvatting

Als een groepsmaatschappij binnen een concern gebruikmaakt van de jaarrekeningvrijstelling van het groepsregime is zij onder meer vrijgesteld van de verplichting om een jaarrekening openbaar te maken. Een van de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan opdat de groepsmaatschappij gebruik mag maken van deze vrijstelling, is dat haar moedermaatschappij verklaart dat zij aansprakelijk is voor de schulden die voortvloeien uit de rechtshandelingen van de groepsmaatschappij. Deze verklaring van aansprakelijkheid volgt uit artikel 2:403 van het Burgerlijk Wetboek en wordt daarom ook wel een ‘403-verklaring’ genoemd.

Doordat de groepsmaatschappij geen jaarrekening openbaar hoeft te maken, ontbreekt het de (potentiële) crediteuren aan de mogelijkheid om deze jaarrekening in te zien en (mede) aan de hand daarvan te schatten hoe groot het risico is dat een vordering niet (volledig) zal worden voldaan. De aansprakelijkheid van de moedermaatschappij is onderdeel van de compensatie die de crediteuren voor dit gebrek aan inzicht ontvangen. Hierdoor wordt een crediteur gecompenseerd voor het feit dat hij een vordering heeft op een debiteur – de groepsmaatschappij – van wie hij de jaarrekening niet kan inzien, met een aanvullende vordering op een andere debiteur – de moedermaatschappij – van wie hij de jaarrekening wel kan inzien. 

Met dit onderzoek wordt antwoord gegeven op de vraag hoe de aansprakelijkheid van een moedermaatschappij op grond van een 403-verklaring moet worden uitgelegd in het licht van de functie van deze aansprakelijkheid bij de compensatie van crediteuren omdat zij de jaarrekening van de groepsmaatschappij niet kunnen inzien. Daarbij wordt onder meer ingegaan op de reikwijdte van de aansprakelijkheid, de gevolgen van een fusie of splitsing van de groeps- of moedermaatschappij voor de aansprakelijkheid, het intrekken van de 403-verklaring door de moedermaatschappij en de beëindiging van de overblijvende aansprakelijkheid na deze intrekking. Dit heeft geleid tot diverse aanbevelingen aan rechters en de wetgever, om het huidige recht anders uit te leggen, respectievelijk het te wijzigen.