ľ�ϸ���Ӱ��

Manon Kluijtmans - vice-rector Teaching & Learning - over LERU

Oxford, Cambridge, Barcelona, Kopenhagen, Milaan, om er maar een paar te noemen. De Universiteit Utrecht (UU) vormt samen met tweeëntwintig andere grote vooraanstaande onderzoeksuniversiteiten de League of European Research Universities (LERU). Als UU-medewerker ontkom je er niet aan de term LERU af en toe langs te horen komen. Toch is het niet ondenkbaar dat je niet helemaal weet wat dat netwerk doet. In een serie gesprekken nemen we de rol van de UU in en haar ambities met de LERU onder de loep.

Vandaag een gesprek over Teaching and LearningI met: Manon Kluijtmans, vice-rector Teaching & Learning, Wetenschappelijk Directeur van het Centre for Academic Teaching en als hoogleraar verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Begin oktober was Manon  host tijdens een LERU Teaching & Learning werkgroepbijeenkomst in Utrecht.

Wie zitten er in de LERU Teaching & Learning werkgroep en waar dient die groep voor?

''Alle deelnemers vertegenworodigen vergelijkbare, onderzoek-intensieve universiteiten en zijn op strategisch niveau verantwoordelijk voor onderwijs: de meesten als vice-rector. We dragen zorg voor kwaliteit en innovatie en zijn dus allemaal bezig om onderwijs hoog op de agenda te krijgen. We bespreken ontwikkelingen in het onderwijs, wisselen ervaringen uit, regelen soms praktische dingen samen en formuleren visie en beleid. Zo bepalen we binnen LERU een gezamenlijke koers waarmee we vervolgens onze eigen koers toetsen en aanscherpen.''

Heb je voorbeelden?

''Afgelopen keer hebben we de vraag opgeworpen hoe je interdisciplinair en transdisciplinair onderwijs organiseert. Alle LERU-partners zijn daar nu mee bezig, onder meer omdat de aard van maatschappelijke problemen daar om vraagt. Maar dat interdisciplinaire staat haaks op hoe we ooit ingericht zijn, met vrij sterke disciplinaire kolommen, vaak opgezet langs onderzoekslijnen. Hoe maak je daar nou een slag in? Wij konden nu bijvoorbeeld vertellen dat er in Utrecht net een Dean interdisciplinair onderwijs is benoemd. Het is heel interessant en nuttig om van elkaar te leren en met andere universiteiten uit te wisselen hoe je zoiets wil organiseren en ondersteunen. De komende tijd wordt uitvoerig geïnventariseerd en dan komt dit thema de volgende bijeenkomst uitgebreider terug.

Een ander voorbeeld van hoe we samen de koers bepalen, is dat we de afgelopen jaren papers hebben geschreven over hoe je diversiteit & inclusie kunt bevorderen. In Utrecht kunnen we op dit onderwerp veel leren van sommige andere universiteiten met een heel diverse studentpopulatie.''

Zijn er ook onderwerpen waarop andere LERU-partners juist veel van ons kunnen leren?

''Dat wij over de faculteiten heen een bruisende onderwijs-community hebben, vinden ze zondermeer indrukwekkend. Ik denk dat wij ook voorop lopen in onderwijsvernieuwing. Met name op het vlak van : de manier waarop het onderwijs wordt gewaardeerd en de mogelijkheden die er zijn om je in onderwijs te ontwikkelen. Dit leeft enorm bij de Universiteit Utrecht, maar ook bij andere Nederlandse universiteien. Samen zijn de daarin binnen de LERU-gemeenschap echte pioniers.''

Wauw! Hebben jullie echt gezamenlijke time slots?!

Waar kijken partners in het bijzonder met extra belangstelling naar?

''Al in de jaren negentig startten wij in utrecht met de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) en die is niet voor niets landelijk geworden: elke Nederlandse docent komt ermee in aanraking. Dat is iets dat ze in het buitenland niet kennen. We hebben in Utrecht een hele mooie infrastructuur opgebouwd waarin docenten zich kunnen ontwikkelen. En die ontwikkeling stopt niet na de beginfase, we hebben nadrukkelijk een opleidings- en inspiratie-aanbod tot aan het hoogleraarschap aan toe.

Denk aan het Teaching Fellowship Programma, de Leergang Onderwijskundig Leiderschap en bijvoorbeeld het Universitair Stimuleringsfond Onderwijs. Het zijn grote successen waarin onze partners zeer geïnteresseerd zijn. Het (London’s Global ľ�ϸ���Ӱ��) heeft bijvoorbeeld ons Educational Leadership Programma in aangepaste vorm overgenomen. Iemand van de afdeling Onderwijsadvies & Training heeft dat helpen opzetten en de eerste leergang mede begeleid. Het is toch fantastisch om op deze manier goede voorbeelden uit te wisselen?

Dat mensen regelmatig voor docentontwikkeling naar ons kijken, komt (mede) doordat Utrecht al heel lang en consequent beleid heeft en erin investeert. Al een aantal rectoren achter elkaar laat zien: Ik sta er voor onderwijs, in dezelfde mate als voor onderzoek. Dat helpt.

Ik hoor ook regelmatig hoe andere universiteiten jaloers zijn op het Utrechts onderwijsmodel. Want hoewel interdisciplinair onderwijs ook aan de UU nog steeds moeilijk te organiseren is, hebben onze studenten wél in elk geval minorruimte om buiten hun programma te kunnen kijken. Wij zijn er inmiddels aan gewend, maar veel anderen zeggen: ‘Wauw! Hebben jullie echt gezamenlijke time slots?!’.”

Dus er worden in de LERU-werkgroep vooral successen gedeeld?

''Zeker niet alleen. We delen ook zorgen en mislukkingen: van actuele dilemma's tot zaken die verkeerd hebben uitgepakt. We bespreken waarom sommige dingen anders gingen dan we hoopten en hoe het mogelijk anders kan. Want wat eerst een mislukking is, wordt daarna soms een succes. Er heerst een open, constructieve sfeer in de groep en dat is heel waardevol. Het voelt echt als peers die elkaar verder willen helpen en niet als concurrenten.''

De kracht van de gezamenlijkheid helpt om een stap voorwaarts te maken

Veel LERU-partners lopen tegen vergelijkbare uitdagingen aan, maar zie je ook verschillen?

Ja, elke universiteit is anders georganiseerd. per land heb je met verschillende cultuur, structuur en wetgeving te maken. Zoals rondom dataregistratie. In Engeland moeten universiteiten van de minister heel veel data over de achtergrond van studenten verzamelen. Dat geeft ze tools in handen om goed te kunnen monitoren hoe het met die studenten gaat. Wij mogen in Nederland veel beperkter gegevens registreren en in een land als Frankrijk mogen ze nog minder demografische data administreren. Daar zitten dus grote verschillen.

We denken ook echt niet allemaal overal hetzelfde over. Maar het mooie is dat, wanneer je dingen samen doet, je toch veelal uitkomt op een gezamenlijke algemene lijn. We kijken nu bijvoorbeeld naar hoe we onderwijs evalueren en waarom we dat zo doen. Met de kracht van de gezamenlijkheid brengen we nu een statement uit met de boodschap: let op dat studentevaluaties tevredenheid meten, maar niet één op één worden vertaald naar kwaliteit. Studententevredenheid is hartstikke belangrijk, maar het is niet hetzelfde als de mate van kwaliteit van je onderwijs en docenten. Die visie delen we en zo’n gezamenlijke lijn helpt ons om dit binnen de eigen universiteit aan te kaarten en een stap voorwaarts te maken in kwaliteitszorg.”

In deze serie over (het belang van) de rol van de Universiteit Utrecht in en onze ambities met de League of European Research Universities, verschenen eerder interviews met (over het belang van ons LERU-lidmaatschap), (over diversiteit en inclusie) en (over open science).

Meer informatie

Wil je meer weten over de LERU? Bijvoorbeeld wie de UU-afgevaardigden zijn en waar ze aan werken? Contactgegevens en uitgebreide verslagen van de werkgroepen zijn te vinden op de (intranet) . Neem voor vragen contact op met Jeroen Frietman, Senior Advisor International Affairs.